زن و شوهر در رابطه با مسائل مالی باید چگونه رفتار کنند؟
اگر شما هم زوج و خانوادهای هستید که از مسائل مالی هم اطلاع کافی ندارید این مطلب را بخوانید.
برخی زوجها تا زمانی که سقف روی سرشان خراب نشده، درباره مسائل مالی با هم صحبت نمیکنند و بدون تصمیمگیری جدی درباره این مسائل، روزها را سپری میکنند. در صورت گفتوگو نیز، معمولا به اهداف و برنامههای کلی اشاره میکنند و درباره اقدامات یا نحوه انجام آن توضیحی نمیدهند. زوجها همکاری یا کمکی نمیکنند تا با هم در یک مسیر گام بردارند و بدتر از همه این که هیچیک نمیداند دیگری چه میخواهد. در واقع این نوع زوجها از روابط مالی زن و شوهر چیزی نمیدانند.
اگر برنامه مالی فقط بر عهده یک عضو خانواده باشد، دیگری احساس میکند که کنار گذاشته شده یا نظر وی برای استفاده از پولی که به خودش هم تعلق دارد، اهمیت ندارد. بنابراین اگر فقط یکی از زوجین کنترل کامل را بر عهده داشته باشد، هم وحدت و کار گروهی خدشهدار شده و هم تفرقه و رنجشی میان آن دو به وجود میآید. پس به عنوان یک زوج باید چطور با مسائل مالی رفتار کرد؟ روابط مالی زن و شوهر باید به چه شکلی باشد؟ در این مطلب از رده به این پرسش پاسخ میدهیم.
مسائل مالی خانواده نباید بر دوش یک نفر باشد
روابط خانوادگی و به تبع آن روابط مالی زن و شوهر تغییر کردهاند. امروزه، هر دو شریک زندگی کار میکنند و با درآمد هر دو، خانواده پشتیبانی میشود. از آن جا که پول خانواده به هر دوی آنان تعلق دارد، هر یک در مدیریت امور مالی خانواده اظهار نظر میکنند. نقشهای سنتی مبتنی بر جنسیت نیز به طور چشمگیری تغییر یافتهاند، اما این موضوع در مدیریت امور مالی خانواده همیشه رعایت نمیشود. هنوز هم در برخی خانوادهها، فقط یکی از زوجها امور مالی را پیش میبرد و معمولا آن فرد، مرد خانواده است؛ البته این وضعیت هم در حال تغییر است.
به دست گرفتن همه امور مالی خانواده برای شریکی که کار میکند، بار سنگینی است. معمولا این فرد نمیتواند همه انرژی، وقت و تمرکزش را هم به امور مالی و هم به فعالیت شغلی خود اختصاص دهد تا به بهترین نحو انجام شوند. ممکن است تصمیمهای ضعیفی اتخاذ کند و دیگری با آن موافقت نکند، یا این که انتخابهای وی به نفع خود یا حتی رابطه آنها نباشد.
از سوی دیگر، شخصی که همه امور مالی را انجام میدهد، به نوعی بر رابطه و خود شریکی که در مدیریت پول دخیل نیست، نفوذ دارد. معمولا شریکی که در مدیریت پول دخالت نمیکند، از محدودیتهای مالی آگاهی ندارد، نمیداند تا چه حد در مضیقه مالی قرار دارند، آزادانه خرج کرده و خانواده را با بدهی بیشتر مواجه میکند. به علاوه، چون در تصمیمگیریهای مالی دخالتی ندارد، دلیل اقدامات و محدودیتهای طرف مقابل را درک نمیکند و این مسئله سوءتفاهم و رنجشهایی ایجاد میکند که بر روابط آنان تاثیر منفی میگذارد.
چطور به عنوان یک زوج مسائل مالی را حل و فصل کنیم؟
این نکته بسیار حائز اهمیت است که زن و شوهر درباره مسائل مالی خانواده باید با هم توافق داشته باشند. آنها باید امور مالی خود را به بحث بگذارند، اهدافی را تعیین کرده و برای دستیابی به آنها برنامهریزی و کار کنند. زن و شوهر با مداخله در این کار به یکدیگر انگیزه میدهند و بار سنگین این مسئولیت را با هم به دوش میکشند. آنان شانس این که پول بیشتری جمعآوری کنند، ثروتی برای خود فراهم کنند و به اهداف مالی خود دست یابند را افزایش میدهند. کار کردن با هم رابطه آنان را نیز تقویت میکند. برای این که روابط مالی زن و شوهر درست و مناسب باشد، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
از خواستههای یکدیگر آگاه شوید
زوجها باید با هم صحبت کنند و خواستههای یکدیگر را بدانند. درباره این که چقدر ثروت میخواهند، برای رسیدن به هدفشان چه زمانی را در نظر گرفتهاند و تا جمع کردن این ثروت میخواهند چگونه زندگی کنند. زمانی که از همسرتان درباره خواستههایش میپرسید، اغلب از آن چه میشنوید بسیار شگفتزده میشوید. شاید آرزوهای کسی که شما فکر میکردید او را خیلی خوب میشناسید، با انتظاری که داشتید، تفاوت زیادی داشته باشد. هرگز تصور نکنید که اهداف همسرتان هم مشابه اهداف شماست، یا این که از خواستههای او خبر دارید. این را بدانید که اگرچه مدت زیادی در کنار هم زندگی کردید و صمیمیت زیادی داشتید، شما همچنان فرد متفاوتی هستید و خواستهها و نیازهای متفاوتی دارید.
هنگامی که خواسته یکدیگر را بدانید، جایی برای شروع دارید. اهداف مشترک خود را شناسایی کنید و آنها را مبنا قرار دهید. اگر اهداف نزدیک به هم ندارید، کمک کنید ابتدا از طریق مصالحه، اختلافها را با هم تطبیق دهید و پس از آن برنامهریزی کنید. با هم بسنجید که چه گامهایی باید برداشته شوند و هر بخش از این برنامه چقدر هزینه میخواهد، سپس بهترین مسیر برای برنامهریزی و هزینه آن را با جزئیات مشخص کنید.
نکته: یک بار گفتوگو کافی نیست. همانطور که افراد تغییر میکنند، نیازها و اهداف هم تغییر میکنند. ممکن است آن چه امروز بزرگترین آرزوی شماست، چند سال دیگر برای شما هیچ معنایی نداشته یا کمترین اهمیت را داشته باشد.
صورتحسابها را با هم پرداخت کنید
دو فکر بهتر از یکی است. اگر هر دو زوج در پرداخت صورتحسابها مشارکت کنند، هر دو انگیزه پیدا میکنند که از مخارج بکاهند و پسانداز و سرمایهگذاری کنند تا ثروتی فراهم شود. زمانی که صورتحسابها را با هم پرداخت میکنید، پساندازها و سرمایهگذاریهای خود را هم مرور کنید. درباره نحوه پیشروی هر یک بحث کرده و راهبردهای مناسبی اتخاذ کنید. بررسی کنید که آیا بهرهوری آنها همانطور بوده که انتظار داشتید یا باید آنها را تغییر دهید.
برای پرداخت صورتحسابها و بازنگری بر امور مالی خود، مراحل زیر را طی کنید:
- کنار هم بنشینید. زمان یا مکانی را فارغ از هر گونه عامل مزاحم انتخاب کنید.
- درباره همه صورتحسابهای خانواده بحث کرده و آنها را پرداخت کنید. اگر مبلغ آنها خیلی زیاد بود، برای کاهش آن راهی پیدا کنید.
- درباره روشهای افزایش پسانداز بحث کنید.
- سرمایهگذاریهای خود را مرور کنید. درباره این که چگونه پیش میروند و تغییراتی که میتوانید در آنها ایجاد کنید، صحبت کنید.
یکدیگر را موظف به پاسخگویی کنید
زمانی که دیگران از تلاشهای شما حمایت میکنند، دستیابی به اهدافتان آسانتر میشود. این زیبایی کار گروهی است. هنگامی که به تنهایی اقدام میکنید، در صورت رخ دادن هر اشتباه، به راحتی گمراه شده و بهانههای خود را میپذیرید. اگر زوجها به صورت گروهی کار کنند، احتمال منحرف شدن از مسیر اصلی کمتر میشود. زن و شوهر با بررسیهای خود و ایجاد تعادل، دیگری را موظف به پاسخگویی میکند. هر یک از آنها مطمئن میشود که دیگری وظیفه خود را انجام داده و در مسیر درست گام برمیدارد.
اشتباهات رایج در مدیریت مالی زندگی مشترک
مدیریت مالی در زندگی مشترک میتواند چالشبرانگیز باشد، بهویژه اگر زوجها مرتکب اشتباهات رایجی شوند که بهراحتی قابل اجتناب هستند. این خطاها نهتنها برنامهریزی مالی را مختل میکنند، بلکه میتوانند به تنش و اختلاف در رابطه منجر شوند. در ادامه، برخی از این اشتباهات را بررسی میکنیم و راهکارهایی برای جلوگیری از آنها ارائه میدهیم:
پنهانکاری مالی از شریک زندگی
یکی از بزرگترین اشتباهات در مدیریت مالی در زندگی مشترک، مخفی کردن مسائل مالی از همسر است. این پنهانکاری میتواند شامل بدهیهای مخفی، خریدهای بزرگ بدون اطلاع یا حتی درآمد اضافی باشد که به شریک زندگی گفته نمیشود. وقتی این موارد فاش شوند، اعتماد از بین میرود و همکاری مالی زوجها به خطر میافتد. برای جلوگیری از این مشکل، زوجها باید از ابتدا درباره همه جنبههای مالی شفاف باشند و هیچ چیز را پنهان نکنند.
نداشتن بودجه مشترک
بسیاری از زوجها بدون تعیین بودجه مشخص، هزینههای خود را مدیریت میکنند. این اشتباه باعث میشود مخارج از کنترل خارج شوند و پسانداز به حداقل برسد. مدیریت مالی در زندگی مشترک بدون بودجه مثل رانندگی بدون نقشه است؛ نمیدانید به کجا میروید. راهکار ساده است: با هم بنشینید، درآمدها و هزینهها را بررسی کنید و بودجهای واقعبینانه تنظیم کنید که هر دو به آن پایبند باشید.
نادیده گرفتن نظرات شریک زندگی
وقتی یکی از زوجها تصمیمهای مالی را بهتنهایی میگیرد و نظر شریکش را نادیده میگیرد، حس بیارزشی و طرد شدن در طرف مقابل ایجاد میشود. این موضوع بهویژه وقتی فقط یک نفر همه امور مالی را کنترل میکند، رایج است. مدیریت مالی در زندگی مشترک یک کار تیمی است؛ پس باید هر دو نفر در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند و نظرات یکدیگر را جدی بگیرند.
عدم برنامهریزی برای آینده
برخی زوجها فقط به هزینههای روزمره فکر میکنند و برنامهای برای اهداف بلندمدت مثل خرید خانه یا پسانداز برای بازنشستگی ندارند. این اشتباه باعث میشود فرصتهای مالی از دست بروند. برای رفع این مشکل، زوجها باید اهداف مشترک خود را مشخص کنند و بخشی از درآمد را به آینده اختصاص دهند.
ابزارها و روشهای کاربردی برای مدیریت مالی زوجها
مدیریت مالی در زندگی مشترک میتواند با استفاده از ابزارها و روشهای مناسب، سادهتر و مؤثرتر شود. زوجها با بهکارگیری این ابزارها نهتنها میتوانند هزینهها و پساندازهای خود را بهتر مدیریت کنند، بلکه همکاری و شفافیت مالی خود را نیز تقویت کنند. در ادامه، چند ابزار و روش کاربردی را معرفی میکنیم که به شما در این مسیر کمک میکند:
استفاده از اپلیکیشنهای مدیریت مالی
امروزه اپلیکیشنهای متعددی برای مدیریت مالی در زندگی مشترک طراحی شدهاند که زوجها میتوانند از آنها بهره ببرند. برای مثال، اپلیکیشن “نقدی” یا “هزینه” به شما اجازه میدهد درآمد، هزینهها و پساندازهایتان را ثبت کنید و گزارشهایی ساده دریافت کنید. اپلیکیشن بینالمللی “YNAB” (You Need A Budget) نیز گزینهای عالی برای بودجهبندی مشترک است. این ابزارها به زوجها کمک میکنند تا در لحظه از وضعیت مالی خود آگاه شوند و تصمیمهای بهتری بگیرند.
روش بودجهبندی 50/30/20
یکی از روشهای محبوب و کاربردی برای مدیریت مالی در زندگی مشترک، قانون 50/30/20 است. در این روش، 50% از درآمد برای هزینههای ضروری (مثل اجاره و قبضها)، 30% برای خواستهها (مثل تفریح) و 20% برای پسانداز یا پرداخت بدهی اختصاص مییابد. زوجها میتوانند این روش را با هم تنظیم کنند تا تعادلی بین نیازها و اهدافشان برقرار شود.
تنظیم جلسات مالی منظم
برگزاری جلسات هفتگی یا ماهانه برای مرور امور مالی، روشی ساده اما مؤثر است. در این جلسات، زوجها میتوانند صورتحسابها را بررسی کنند، بودجه را بازنگری کنند و درباره سرمایهگذاریها صحبت کنند. این کار نهتنها مدیریت مالی در زندگی مشترک را منظمتر میکند، بلکه باعث میشود هر دو نفر در جریان تصمیمها باشند.
استفاده از حسابهای مشترک و جدا
یک روش کاربردی دیگر، ترکیب حسابهای مشترک و جدا است. زوجها میتوانند یک حساب مشترک برای هزینههای ثابت (مثل اجاره و قبضها) داشته باشند و حسابهای جداگانه برای مخارج شخصی. این روش به مدیریت مالی در زندگی مشترک انعطاف میدهد و از اختلافات غیرضروری جلوگیری میکند.