حباب سکه چیست و چه تاثیری در خرید ما دارد؟
حباب سکه یکی از اصطلاحات رایجی است که در بازار خرید و فروش سکه از آن استفاده میکنند و به معنای تفاوت قیمتی است که بین قیمت سکه در بازار با ارزش طلای موجود در آن وجود دارد. به عنوان مثال، فرض کنید یک کالای خوراکی با قیمت 20 هزار تومان عرضه میشود، اما ارزش واقعی آن 15 هزار تومان بیشتر نیست، بنابراین این خوراکی 5 هزار تومان حباب قیمتی دارد. این حباب قیمتی برای هر کالایی (طلا و سکه، مسکن، اتومبیل و غیره) میتواند باشد. به بیان دیگر، به اختلاف قیمت ذاتی سکه با قیمت لحظهای سکه، حباب سکه میگویند که البته این حباب موقتی است و قرار نیست برای همیشه ثابت بماند.
منظور از حباب مثبت و حباب منفی چیست؟
در علم اقتصاد دو نوع حباب تعریف میشود:
حباب مثبت
حباب مثبت سکه اصطلاحی است که به رشد چشمگیر و نامعقول قیمت سکهها در بازار اشاره دارد. در این حالت، قیمت سکهها نسبت به ارزش واقعی آنها بالاتر است. حباب مثبت سکه معمولاً تحت تاثیر عواملی مانند علاقهمندی عمومی به سکهها، تبلیغات یا شایعات و اخبار نادرست درباره آنها ایجاد میشود.
حباب منفی
حباب منفی سکه اصطلاحی است که به کاهش ناگهانی و قابل توجه قیمت سکهها در بازار اشاره دارد. در این حالت، قیمت فعلی سکه پایینتر از ارزش ذاتی آن قرار دارد. حباب منفی سکه ممکن است به دلیل عواملی مانند اخبار منفی در مورد سکهها، محدودیتهای قانونی و یا عدم اعتماد سرمایهگذاران به بازار سکه ایجاد شود.
صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر سکه
عوامل اصلی ایجاد حباب مثبت در بازار کدامند؟
برخی از عوامل اصلی ایجاد حباب مثبت در بازار عبارتند از:
افزایش نقدینگی در بازار: یکی از مهمترین دلایل ایجاد حباب مثبت در بازار سکه ورود بیرویه نقدینگی و پول به بازار است. با ورود پول بدون پشتوانه به بازار تناسب میان عرضه و تقاضای کالا به هم ریخته و منجر به ایجاد حباب مثبت میشود.
کمیاب شدن کالا در بازار: عوامل اقتصادی مختلف مانند تحریم، احتکار و جنگ میتوانند باعث کمیاب شدن کالا در بازار شوند. چنین شرایطی منجر به ایجاد حباب مثبت در بازار سکه خواهد شد. در واقع، افزایش تقاضا از سوی خریداران برای سکه و طلا در بازار سبب افزایش قیمت و کمیاب شدن آن میشود.
پیشبینی افزایش قیمتها: از دلایل دیگری که به ایجاد حباب مثبت در بازار سکه دامن میزند انتظارات مردم برای افزایش قیمت در آینده است. در چنین شرایطی افراد حاضر میشوند بیشتر از قیمت واقعی یک کالا برای خرید آن پول صرف کنند.
عوامل اصلی ایجاد حباب منفی در بازار کدامند؟
افزایش عرضه و تولید: با افزایش میزان عرضه و یا تولید یک کالا در بازار بیش از میزان تقاضا برای آن، احتمال ایجاد حباب منفی در قیمت کالاها بیشتر میشود.
امید به کاهش قیمتها: انتظار برای کاهش قیمت یک کالا در آینده میتواند موجب کاهش تقاضا و افت قیمت کالا در بازار شود.
جابهجایی سرمایه از کالایی به کالای دیگر: زمانی که بیشتر سرمایهگذاران پول خود را از یک کالا یا بازار خارج کرده و در بازارهای دیگر سرمایهگذاری کنند، قیمت کالای بازار اول کاهش پیدا کرده و این باعث ایجاد حباب منفی در قیمت آن میشود.
ارزش ذاتی سکه چگونه محاسبه میشود؟
ارزش ذاتی سکه بر اساس فرمول زیر قابل محاسبه است:
حق ضرب: هزینههای ضرب سکه و هزینههای جانبی که ممکن است متغیر باشد.
وزن سکه: در بازار طلا و سکه ایران، چند نوع سکه با وزنهای مختلف در حال معامله و ضرب هستند و شما با توجه به نوع سکه باید وزن آن را در فرمول قرار دهید. وزن سکه بهار آزادی 8.1333 گرم، نیم سکه 4.066 گرم و وزن ربع سکه 2.032 گرم است.
عدد 0.9: عیار تمام سکهها 21.6 است. وقتی از طلای 24 عیار صحبت میکنیم، به معنای طلای 100 درصد خالص است. بنابراین با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه میشویم که عیار ۲۱.۶ سکه به معنای خلوص ۹۰ درصدی آن است. درنتیجه عدد 0.9 در فرمول قرار میگیرد.
نرخ دلار: قیمت دلار به صورت لحظهای در حال تغییر است، بنابراین هنگام محاسبه ارزش ذاتی سکه، باید از قیمت فعلی دلار استفاده کنید.
قیمت اونس جهانی طلا: قیمت جهانی هر اونس طلا به صورت لحظهای اطلاعرسانی میشود که میتوانید از طریق منابع معتبر آنلاین از آن باخبر شوید. در محاسبه ارزش ذاتی سکه، باید قیمت هر اونس را به قیمت هر گرم تبدیل کنید. این کار با تقسیم قیمت جهانی هر اونس بر عدد 31.1 امکانپذیر است.
به عنوان مثال، فرض کنید قیمت اونس جهانی طلا 1990 دلار، نرخ دلار 50 هزار تومان، وزن سکه ۱ گرم و حق ضرب ۵۰ هزار تومان باشد. در این صورت، ارزش ذاتی سکه به صورت زیر محاسبه میشود:
حال اگر قیمت سکه یک گرمی در بازار 5 میلیون و 700 هزار تومان باشد، میزان حباب سکه یک گرمی که از اختلاف ارزش بازار و ارزش ذاتی به دست میآید، برابر است با:
زمان خرید سکه چه موقع است؟
بهترین زمان برای خرید سکه موقعی است که ارزش ذاتی و قیمت بازاری آن کمترین اختلاف را با هم داشته باشند. همواره باید این نکته را مدنظر قرار دهید که خرید یک دارایی در زمان حباب، اصلا قابل پیشبینی نیست و ممکن است با خطراتی همراه باشد. بنابراین، شناخت و بررسی کامل حباب قبل از انجام هرگونه سرمایهگذاری بسیار ضرورت دارد. خرید سکه در حباب قیمتی بالا میتواند منجر به افزایش ریسک سقوط قیمت و درنهایت زیان سنگین شود.
بنابراین قبل از خرید دارایی در زمانی که حباب وجود دارد، توصیه میشود به دقت و با تحلیل دقیق شرایط بازار و ارزیابی ریسکهای مرتبط، تصمیمگیری کنید. همچنین، مشورت با متخصصان مالی و بهرهگیری از استراتژیهای سرمایهگذاری مناسب در این زمینه نیز میتواند مفید واقع شود.
سوالات متداول
چرا به اختلاف قیمت بین ارزش ذاتی و بازاری اصطلاحا حباب میگویند؟
به این دلیل که این اختلاف قیمت برای همیشه ماندگار نیست و دیر یا زود این حبابِ به وجود آمده میترکد تا قیمت هر کالایی به ارزش واقعی خود برسد.
آیا حباب قیمت تنها در بازار سکه وجود دارد؟
خیر، در بازارهای بورس اوراق بهادار، مسکن و بازارهای دیگر نیز وجود دارد.
حباب کدام سکه کمتر است؟
اگر مقایسه حباب بین ربع سکه، نیم سکه و تمام سکه است باید بگوییم تمام سکه حباب کمتری دارد.
حباب سکه با حباب طلا چه تفاوتی دارد؟
در بسیاری از مواقع، حباب سکه بیشتر از حباب طلا است. علت آن هم این است که در بازار سکه انواع سکهها با وزنها و قیمتهای مختلف وجود دارند. درنتیجه، مردم میتوانند متناسب با بودجه خود برای خرید انواع سکه اقدام کرده و در این بازار سرمایهگذاری کنند.