شرایط افتتاح حساب بانکی برای افراد زیر 18 سال

هم‌اکنون افتتاح حساب برای افراد زیر 18 سال به این شکل است که فرد شخصاً یا از طریق ولی، قیم یا وصی خود می‌توانند نسبت به افتتاح حساب بانکی اقدام کنند. در انواع حساب‌های افتتاح‌شده و بعد از رسیدن به 18 سال تمام، امکان برداشت فقط توسط خود فرد امکان‌پذیر است.

افتتاح حساب توسط ولی، قیم یا وصی

بر اساس بخشنامه بانک مرکزی افتتاح حساب توسط ولی (پدر یا جد پدری) قیم یا وصی (با حکم) به‌عنوان افتتاح‌کننده حساب برای فرد زیر 18 سال و به نام خود فرد امکان‌پذیر است. در این نوع افتتاح حساب، برداشت از حساب توسط فرد افتتاح‌کننده یا با ارائه حکم رشد امکان‌پذیر است. این دسته از متقاضیان می‌توانند شخصاً یا از طریق ولی، قیم یا وصی انواع حساب به‌جز «حساب جاری با دسته‌چک» را افتتاح کنند.

افتتاح حساب برای مادران هم امکان‌پذیر شد

از این پس مادران هم اجازه خواهند داشت تا به نام فرزندانشان حساب بانکی باز کنند. همانطور که می‌دانید این امکان فقط برای ولی و قیم قانونی (یعنی مرد) افراد زیر ۱۸ سال فراهم بود که با مصوبه دولت «مادر می‌تواند به نام فرزند صغیر خود حساب‌های بانکی افتتاح کند».

در ضمن همانند بقیه قوانین مربوط به این حساب‌ها، حق برداشت نیز تا رسیدن فرد به سن ۱۸ سالِ تمام، فقط با مادر خواهد بود.

کارت بانکی برای نوجوانان یا زیر ۱۸ ساله ها

اغلب بانک‌ها برای افراد زیر ۱۸ سال هم امکان افتتاح حساب قرض الحسنه دارند و هم کوتاه مدت. برای این حساب‌ها هم کارت بانکی با نام صاحب حساب ارائه می‌دهند. ولی می‌تواند با مدارک شناسایی فرزندش به بانک مراجعه کند و حساب باز کند. اما این کارت بانکی چه قابلیتی دارد؟

مثل همه کارت‌های بانکی، دارنده رمز اول می‌تواند تا سقف برداشت روزانه مجاز، از حسابش پول برداشت کند، خرید حضوری روزمره انجام دهد و تا سقف معین شده توسط بانک مرکزی، خرید آنلاین با رمز دوم ثابت (که از عابر بانک گرفته می‌شود) انجام دهد.

اما خریدهای بزرگ آنلاین، استفاده از اپلیکشین‌های پرداخت و بقیه مواردی که نیاز به رمز دوم پویا دارد، با این کارت‌های حساب‌های زیر ۱۸ سال، امکان‌پذیر نیست. چرا؟

به یک دلیل ساده؛ چون دارنده این کارت، به دلیل همان محدودیت قانونی -تا پایان ۱۸ سالگی- سیمکارت ندارد و احراز هویت بانکی مقدور نیست. پس پیامک‌های برداشت و واریز بانکی هم به شماره ولی ارسال می‌شود و بدون نظر ولی قانونی، نمی‌شود خرید انجام داد.

شخص صاحب حساب می‌تواند بعد از ۱۸ سالگی و با حضور در شعبه افتتاح کننده حساب خود با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی و بدون نیاز به حضور ولی خود نسبت به تغییر حساب خود اقدام کند. تغییر حساب در صورتی ممکن است که فرد ۱۸ سال تمام داشته باشد و حتما باید در شعبه‌ای که حساب خود را افتتاح کرده است حساب خود را تغییر دهد.

در صورتیکه حساب فرد در شهر دیگری افتتاح شده باشد، شعبه افتتاح‌کننده حساب می‌تواند با نامه‌نگاری و فرستادن مجوز این امکان را برای فرد صاحب حساب در شعب دیگر فراهم می‌کند.

افتتاح حساب زیر 18 سال بدون حکم رشد

افرادی با میانگین سنی 12 تا 18 سال شخصاً و بدون حکم رشد هم می‌توانند به نام خودشان حساب بانکی افتتاح کنند. البته امکان برداشت از حساب در این طرح، دارای شرایط و ضوابط خاص است. به این شکل که امکان برداشت از حساب برای فرد صاحب حساب فقط بعد از 15 سال تمام یا با ارائه حکم رشد امکان‌پذیر خواهد بود. این دسته از متقاضیان فقط می‌توانند حساب قرض‌الحسنه در بانک‌ها افتتاح کنند.

مقایسه حساب‌های قرض الحسنه

افتتاح حساب زیر ۱۸ سال با حکم رشد

طبق بخش دیگری از بخشنامه بانک مرکزی، افراد زیر 18 سال دارای حکم رشد نیز می‌توانند شخصاً، برای افتتاح حساب بانکی خود اقدام کنند. در این نوع حساب‌ها امکان برداشت فقط توسط خود فرد (زیر 18 سال) و با ارائه حکم رشد امکان‌پذیر است. این دسته افراد می‌توانند بر اساس نوع نیاز خود، انواع حساب‌های سپرده مدت‌دار و قرض‌الحسنه را افتتاح کنند.

افتتاح حساب توسط غیر ولی و قیم یا وصی

در این سبک از افتتاح حساب، مادر فرد زیر 18 سال (که بر اساس قانون غیر قیم، غیر وصی محسوب می‌شود) می‌تواند اقدام به افتتاح حساب کند که حساب نیز به نام خود فرد (زیر 18 سال) خواهد بود. در این نوع حساب امکان برداشت حساب فقط با مادر (در صورت فوت مادر، بعد از 18 سال توسط خود طفل) و نوع حساب از نوع حساب‌های قرض‌الحسنه است. همچنین سایر افراد غیر ولی، غیر قیم و غیر وصی (از جمله مادر) این امکان را دارند که برای فرد زیر 18 سال و به نام خود آن فرد اقدام به افتتاح حساب کنند. امکان برداشت این حساب (سپرده کوتاه یا بلندمدت) با افتتاح‌کننده یا فرد دارای حکم رشد خواهد بود.

مدارک لازم برای افتتاح حساب زیر ۱۸ سال

همانند هر افتتاح حساب بانکی دیگری، به مدارک اصلی نیاز هست و البته مدارک اصلی ولی یا قیم قانونی.

1. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی صاحب حساب
2. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی ولی یا قیم قانونی (+مدارکی که قیم بودن را اثبات کند)
3. پر کردن فرم‌های مربوط به افتتاح حساب توسط ولی یا قیم (همراه داشتن آدرس دقیق و کدپستی الزامی است)
4. [در موارد استثنایی که افتتاح‌کننده حساب سواد نداشته باشد] دو قطعه عكس

حکم رشد چیست؟

حکم رشد یعنی فرد موردنظر اگرچه به بلوغ سنی و قانونی نرسیده ولی به بلوغ عقلی رسیده و به حدی توانایی دارد که می‌تواند به تنهایی از خدمات مالی بهره ببرد. البته این حکم رشد یا گواهی رشد با شرایط خاصی و پس از انجام تحقیقات و جلب نظر کارشناسی صادر می‌شود.

لازم است درخواست صدور گواهی رشد به دادگاه خانواده یا دفاتر خدمات قضایی محل اقامت درخواست‌کننده تحویل شود تا قاضی با توجه به تحقیقات میدانی و استشهادیه‌ای که جمع شده، امکان بلوغ فکری فرد را تایید کند. بد نیست بدانید دادخواست صدور گواهی رشد دختر یا پسر با یکدیگر تفاوتی ندارد، ولی حکم رشد دختر کمتر از ۹ سال و پسر کمتر از ۱۵ سال صادر نخواهد شد!

مدارک لازم برای صدور حکم رشد زیر 18 سال

مثل همه موارد، به شناسنامه و کارت ملی جدید نیاز دارید. باید فرم درخواست صدور حکم رشد را کامل و با جزئیات پر کنید. مدارکی که ادعای درخواست صدور حکم رشد را ثابت می‌کند، ضمیمه درخواست کنید. مدارکی شبیه استشهادیه محلی و مواردی از این دست.

منظور از 18 سال یعنی چه؟

قانون را با جشن تولد نباید اشتباه گرفت! هرجا در قانون از ۱۸ سال سن نام برده شده، منظور ۱۸ سال تمام (به سال شمسی) است. یعنی ۱۸ سال و یک روز به بعد می‌تواند حساب به نام خود داشته باشد و از کلیه خدمات بانکی بدون نیاز به ولی و قیم استفاده کند.