خریدوفروش پیش از موعد سکه‌های پیش‌خرید، امکان‌پذیر شد/ جزئیات تبدیل سکه‌های پیش‌فروش به اوراق
طرح جدید بانک مرکزی برای بازار سکه
بانک مرکزی طرح جدیدی را برای کاهش قیمت و ثبات بازار سکه پیش‌بینی کرده که بر اساس آن حدود هفت میلیون و 600 هزار سکه‌ای که در هفت سررسید (یک‌ماهه، سه‌ماهه، 9 ماهه، 12 ماه، 18 ماه و 2 ساله) به فروش رفته است، قابلیت تبدیل‌شدن به «اوراق پیش‌فروش سکه» را دارند.
اوراق پیش‌فروش سکه چیست؟
با همکاری بانک مرکزی و وزارت اقتصاد، افرادی که برای حفظ سرمایه خود اقدام به پیش‌خرید سکه کرده‌اند، می‌توانند قبل از سررسید دریافت سکه، اوراق پیش‌فروش سکه دریافت کنند. در این طرح پس از سررسید و موعد تحویل سکه، اوراق به بانک بازنمی‌گردد و این اوراق به‌طور دائمی در بازار سرمایه و بورس قابل‌خریدوفروش است.
متقاضیانی که ترجیح می‌دهند به‌جای سکه‌های پیش‌فروش شده‌ای که سررسید تحویل آن‌ها هنوز نرسیده، اوراق پیش‌فروش سکه دریافت کند، می‌توانند اوراق خود را هرزمانی و حتی قبل از سررسید در بازار سرمایه و بورس عرضه کنند. متقاضیانی که تمایل به فروش اوراق پیش‌فروش نداشته باشند نیز می‌توانند اوراق پیش‌فروش را نگه‌دارند و در زمان سررسید از بانک سکه خود را تحویل بگیرد. طبق اعلام بانک مرکزی این اوراق حکم سکه طلا را دارد و ارزش آن هیچ تفاوتی باارزش سکه ندارد.
خریدوفروش دائمی اوراق بعد از سررسید
در این طرح پس از سررسید و موعد تحویل سکه، اوراق به بانک بازنمی‌گردد و به‌طور دائمی در بازار سرمایه قابل خریدوفروش است. تفاوت اوراق با سررسید و اوراق پس از سررسید این است که پس از سررسید سکه، اوراق ماهیت سکه پیدا خواهد کرد و دیگر تفاوتی با سکه نخواهد داشت. بهای اوراق برای سکه‌های با سررسید، به‌طور طبیعی زیر قیمت بازار خواهد بود و هرچقدر زمان سررسید کمتر باشد به قیمت بازار نزدیک‌تر خواهد بود.
مزایای دریافت اوراق پیش‌فروش به‌جای سکه
یکی از مزیت‌های مهمی که دریافت اوراق دارد این است که نگهداری سکه نزد افراد مخاطرات امنیتی دارد و ممکن مفقودشده یا مورد سرقت قرار گیرد اما اوراقی که بانک مرکزی در اختیار افراد قرار می‌دهد به‌حساب افراد در طرح پیش‌فروش سکه مرتبط و به نام شخص صادر می‌شود. مزیت دیگر اینکه امکان خریدوفروش پیش از موعد در بورس را به دارندگان اوراق می‌دهد. به‌طور مثال در حالت قبل فردی که اقدام به پیش‌خرید دوساله کرده بود، برای فروش و نقد کردن سکه پیش‌خرید شده باید دو سال صبر می‌کرد و قبل از موعد عملاً نمی‌توانست آن را نقد کند اما در این طرح، هر زمان که بخواهد می‌تواند با فروش اوراق، سکه پیش‌خرید شده خود را نقد کند.
تأثیر انتشار اوراق سکه بر بازار آزاد
قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی: امکان پیش‌بینی تعدیل بازار سکه با اجرای طرح صدور اوراق پیش‌فروش وجود ندارد اما سیاست بانک مرکزی از اجرای این طرح متعادل کردن بازار سکه بوده است. ممکن است قیمت اونس طلا در بازار جهانی به‌شدت افت کرده و با توجه به طرحی که اجرا کردیم قیمت سکه تعدیل شود. از طرفی هم ممکن است قیمت جهانی طلا و دلار افزایش پیدا کند و اجرای این طرح تأثیر چندانی در کاهش قیمت سکه نداشته باشد!
قیمت‌گذاری سکه با دلار آزاد یا دولتی؟
باوجود اینکه قیمت دلار طی سیاست‌های جدید ارزی دولت 4200 تومان اعلام‌شده است و تأکید بر این بود که هرگونه نرخی غیرازاین ممنوع و قاچاق محسوب می‌شود فروش سکه و حتی سکه‌های پیش‌فروش همواره بر اساس قیمت دلار در بازار آزاد معامله می‌شود! از منظر بانک مرکزی خرید سکه سرمایه‌گذاری از نوع سفته‌بازی است و نیازی وجود ندارد که آن را با ذخایر ارزی و با دلار 4200 تومانی که برای تأمین نیازهای موجه یعنی واردات کالاهای ضروری و اساسی است، قیمت‌گذاری و پاسخ داد. تأمین سکه با دلار 4200 تومانی دولتی، به ضرر منابع و اقتصاد کشور خواهد بود.
