آنچه در مورد صندوق امانات بانک‌ها باید بدانیم

صندوق امانات یکی از سرویس‌های جانبی بانک‌ها به مشتریان جهت تأمین نیازهای امنیتی آن‌ها برای محافظت از دارایی‌های باارزش آن‌هاست. اما صندوق امانات یک تعریف خودمانی هم دارد: گاوصندوقی بزرگ که افراد مختلف آن را در قالب صندوق‌های کوچک و بزرگ از بانک اجاره می‌کنند. بانک هم تأمین‌ امنیت صندوق امانات را برعهده دارد.
هیچ‌کس ازجمله بانک از محتویات صندوق شما مطلع نخواهد شد و این‌طور نیست که لازم باشد که به بانک بگویید که در صندوق چه چیزی خواهید گذاشت. البته بانک‌ها قوانینی دارند که شما را از گذاشتن موارد خطرناک و مجرمانه منع می‌کنند. در این مطلب رده می‌توانید از سیر تا پیاز صندوق امانات را آموزش ببنید و از جزپیات صندوق امانات تمامی بانک‌ها مطلع شوید.

واژه صندوق امانات در ذهن بیشتر افراد با طبقهٔ ازمابهتران عجین شده است. بیشتر افراد فکر می‌کنند که این صندوق‌ها را فقط افراد بسیار ثروتمند می‌توانند استفاده کنند و برای دیگران کاربردی ندارد. نداشتن تبلیغات و برنامه‌های معرفی در کنار این ذهنیت باعث شده تا بیشتر افراد حتی فکر داشتن صندوق امانات را هم نکنند. درحالی‌که این صندوق‌ها می‌تواند برای بسیاری از افراد سودمند باشد.

صندوق امانات امتیازات و مزایای مهمی دارند.

اجاره یک صندوق امانت اصلاً گران نیست و بیشتر از چند ده هزار تومان برایتان خرج ندارد.
شاید اگر مردم آشنایی بیشتری با هزینه‌های صندوق‌ها داشتند استفاده از آن‌ها عمومیت بیشتری پیدا کند و به‌طور مثال افراد بتوانند وقتی می‌خواهند به مسافرت بروند دارایی‌های با ارزش خود مانند طلا و ارز را در این صندوق‌ها بگذارند تا نگرانی‌ بابت سرقت آن‌ها را زمانی که منزلشان خالی است نداشته باشند.

صندوق امانات بانک‌ها به لحاظ امنیتی می‌تواند خیلی مطمئن‌تر از یک گاوصندوق کوچک در منزل باشد. تدابیر امنیتی در صندوق‌های امانات بانک‌ها بالاست و به‌علاوه آن‌ها سیستم‌های ضد حریق و دیگر موارد حفاظتی و امنیتی را نیز در سطح بالایی دارا هستند. بنابراین خیال شما بابت دارایی‌هایتان می‌تواند راحت‌تر باشد.

در حال حاضر تمامی بانک‌ها به جز بانک رسالت، سرمایه، توسعه صادرات،سینا، موسسه ملل و موسسه نور دارای صندوق امانات هستند و می‌توانید به شعبی که دارای این صندوق‌ها هستند مراجعه و با توجه به شرایط شعبه صندوق دریافت کنید.

 

هزینه و کارمزدها

معمولا هزینه اجاره صندوق ها به ازای هر سانتی‌متر مکعب ۱۰۰ تا ۱۲۰ریال در سال است که برای هر بانک متفاوت و با توجه به ابعاد صندوق محاسبه می‌شود. همچنین باید مبلغی را بعنوان ودیعه نزد بانک بگذاریدکه این مبلغ ۸ برابر مبلغ اجاره بها سالیانه است.

همچنین صندوق امانات تعدادی از بانک‌ها دارای بیمه حوادث هستند که هزینه آن نیز علاوه بر موارد بالا محاسبه شده و باید به شعبه پرداخت شود.

برای خانواده جانبازان، شهدا، و معلولین تمامی هزینه‌ها با تخفیف محاسبه می شود. جدول زیر بانک های دارای صندوق امانات و هزینه اجاره بها و ودیعه سالانه آنها را نشان می‌دهد:

نام بانک	نوع صندوق (تعداد سایز)	حداقل مبلغ اجاره سالانه (تومان)	حداقل مبلغ ودیعه ۸ برابر مبلغ اجاره بها (تومان)
آینده	3	122,736	981,888
اقتصاد نوین	۵	94,464	755,712
ایران زمین	3	171,000	1,368,000
پارسیان	3	153,000	1,224,000
پاسارگاد	۳	75,000	600,000
تجارت	3	162,500	1,300,000
توسعه تعاون	3	500,000	4,000,000
توسعه صادرات	ندارد	ندارد	ندارد
خاورمیانه	5	126,000	1,008,000
دی	۳	273,000	2,184,000
رفاه	3	180,000	1,440,000
سامان	3	22,000	176,000
سپه	3	180,000	1,440,000
سرمایه	ندارد	ندارد	ندارد
سینا	ندارد	ندارد	ندارد
شهر	3	166,000	1,328,000
صادرات	3	144,000	1,152,000
صنعت و معدن	۳	151,200	1,209,600
رسالت	ندارد	ندارد	ندارد
مهر ایران	ندارد	ندارد	ندارد
کارآفرین	3	168,000	1,344,000
کشاورزی	3	188,000	1,504,000
گردشگری	3	150,000	1,200,000
مسکن	3	173,400	1,387,200
ملت	3	141,960	1,135,680
ملی	3	180,000	1,440,000
پست بانک	3	150,000	1,200,000
ملل	ندارد	ندارد	ندارد
نور	ندارد	ندارد	ندارد

 

اگر برای خودتان می‌خواهید صندوق امانات بگیرید مدارک خیلی خاصی نیاز نیست. شناسنامه، کارت ملی و کپی از هرکدام و چند قطعه عکس در بیشتر موارد کافی است. اگر بخواهید وکیلی هم به بانک معرفی کنید ارائه مدارک شناسایی وکیل و وکالت‌نامه لازم است.
اگر برای شرکتتان می‌خواهید صندوق امانات بگیرید هم رونوشتی از اساسنامه شرکت و آخرین تغییرات روزنامه رسمی  و صاحبان حق امضا ازجمله مدارکی است که احتمالاً بانک از شما می‌خواهد.

افراد نابینا، بی سواد یا افرادیکه به تنهایی قادر به استفاده از صندوق نیستند باید دارای فردی امین باشند.

در برخی از بانک‌ها مانند بانک تجارت نیز می‌توانید بصورت غیر حضوری اقدام به ثبت درخواست کنید و بعد از این با مدارک خود به شعبه معرفی شده مراجعه کنید.

داشتن سن قانونی ۱۸ سال تمام اولین شرط در استفاده از صندوق است. برخی بانک‌ها نیز شرایط خاصی برای دریافت صندوق اجاره‌ای ندارند. اما بعضی دیگر از بانک‌های ارائه‌دهنده این سرویس ممکن است شرایط خاصی نیز داشته باشند. یکی از این شروط اینست که احتمالاً خواهید شنید داشتن حساب در همان بانک است. بنابراین ممکن است لازم باشد که یک حساب هم در بانکی که در آن صندوق امانات گرفته‌اید بازکنید. نداشتن چک برگشتی و بدهی غیر جاری از دیگر شرایط می‌تواند باشد. حتی بانک ملت مناسب بودن ظرفیت مالی مشتری را هم در جزو فهرست بررسی خود اعلام کرده است.

همچنین داشتن سپرده و میانگین حساب برای بعضی از بانک‌ها از شروط اصلی برای دریافت صندوق امانات است.

گرفتن صندوق اجاره‌ای کار سختی نیست. فرایند کار هم در بانک‌ها کم‌ و بیش شبیه هم است. کافی است به شعبه‌ای از بانکی که این سرویس را می‌دهند مراجعه کنید و فرم درخواست صندوق را پر و امضا کنید. بعد از بررسی مدارک شناسایی و واریز هزینه‌ها می‌توانید کلید صندوقتان را دریافت کنید.

البته قابل ذکر است که درصورتیکه شعب دارای صندوق خالی نباشند باید منتظر بمانید تا نوبت به شما برسد.

راستش اگر دارایی باارزشی داخل خانه نگه می‌دارید، دلیلی برای نگرفتن صندوق وجود ندارد. مگر اینکه شیء باارزشی که قصد نگهداری آن را در بانک دارید، جزو اشیای ممنوعه قرار گرفته باشد. اما صندوق امانات در کنار تمام مزایا، ممکن است مشکلاتی را هم برای صاحبش داشته باشد که آنها را برایتان فهرست کرده‌ایم:

یکی از شرایط بانک‌ها در مورد صندوق امانات این است که مشتری فقط در ساعات اداری مجاز به استفاده از صندوق امانات است. این یعنی اگر به هر دلیلی در خارج از ساعات اداری نیاز فوری به دسترسی به محتوای صندوقتان داشته باشید باید تا روز کاری بعد صبر کنید.

این در واقع بدیهی‌ترین ویژگی و البته امتیاز صندوق است که بانک محتویات آن را به هیچ‌کس جز شما و احیاناً وکیلی که خودتان به‌صورت حضوری آن را به بانک معرفی کرده باشید تحویل نمی‌دهد.

درصورتی‌که مشتری فوت کند برای دسترسی به صندوق امانات، وراث باید مراحل انحصار ورثه را طی کنند و تا آن زمان امکان دسترسی به صندوق را نخواهند داشت. وراث و یا وکیل انتخابی آن‌ها با دارا بودن حکم انحصار وراثت می‌توانند به بانک مراجعه کنند و با حضور نمایندگان بانک و تنظیم صورت‌جلسه محتویات صندوق را دریافت کنند. تمام این‌ها به معنی مدت‌زمان طولانی دوندگی است.
یک نکته پایانی را هم بانک‌ها اضافه می‌کنند که درصورتی‌که مشتری به بانک بدهی داشته باشد بانک قبل از ارائه محتویات صندوق مطالبات خود را تسویه خواهد کرد.

در صورت انحلال و ورشکستگی بانک یا حجر مشتری، برای دریافت محتویات صندوق نیاز به حکم دادگاه است. در قوانین بانک آمده است که اشخاصی که طبق حکم مراجع صالحه ذی‌حق شناخته شوند می‌توانند پس از پرداخت اجاره‌بها و احیاناً مطالبات بانک با حضور نمایندگان بانک و تنظیم صورت‌جلسه، محتویات صندوق را تصرف نمایند. این مراحل می‌تواند زمان‌بر باشند.

البته هیچ‌یک از این نکات به معنی ضعف صندوق‌های امانات نیست. اما باید در نظر داشت که امتیازات و ویژگی‌های خوب این صندوق‌ها در شرایطی خاص می‌تواند برای ما محدودکننده هم باشد. صندوق امانات و گاوصندوق هر یک مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و به‌راحتی نمی‌توان یکی را برنده رقابت تأمین امنیت برای دارایی‌های مردم دانست. اما آنچه مشخص است این است که با در نظر گرفتن مزایای بسیار خوبی که صندوق امانات بانک‌ها دارند سهمی که آنان در حال حاضر از بازار تأمین امنیت دارایی‌ها دارند بسیار کمتر از رقمی است که می‌تواند باشد و این بازار قطعاً ظرفیت‌های بسیار بیشتری را در خود دارد.