اعتبار معاملاتی چیست و از کجا استعلام بگیریم؟
اعتبار معاملاتی یکی از اصطلاحات تقریبا تازه و جدید در ادبیات مالی و بانکی است. برای اطلاعات بیشتر درباره آن کافی است این مطلب را بخوانید.
این روزها بعید است دیگر کسی را پیدا کنید که درگیر مسائل مالی و بانکی نباشد. یعنی ممکن است خیلی از نزدیکان و دوستان شما بگویند ما از مسائل مالی و بانکی اصلا سر در نمی‌آوریم، اما حتی همان افراد هم تجربه گرفتن چند وام را داشته‌اند، یا ضامن یکی از نزدیکان و اقوام‌شان برای گرفتن وام شده‌اند. بالاخره در دوره‌ای قرار داریم که وام‌های خرد زیر 100میلیون تومان تنها با چند کلیک و به صورت غیرحضوری در دسترس عموم مردم هستند. حتی خارج از مسائل بانکی خیلی از ما حداقل یکبار خریدوفروش ماشین یا ملک انجام داده‌ایم. مجموع این‌ها رفتار مالی ما را می‌سازد. برآیند این رفتارهای مالی هم اعتبار معاملاتی ما را مشخص می‌کند. یعنی به لحاظ معاملاتی و مالی چقدر فرد قابل اعتمادی هستیم. چقدر به تعهدات مالی خودمان پایبند بوده‌ایم و در معاملات و تجارت گذشته چه سابقه‌ای داشته‌ایم.
اعتبار معاملاتی چیست؟
همه ما تاریخچه‌ای از سوابق مالی در گذشته خودمان داریم. بدهی یک یا چند قسط وام تسویه نشده، چک‌هایی که قبلا صادر کرده‌ایم و ممکن است برگشت خورده باشند، در زندگی ممنوع‌المعامله شده‌ایم، دچار ورشکستگی شده باشیم و… . هر قدر کارنامه سوابق مالی هر کدام از ما کمتر درگیر موارد این‌چنینی باشد، اعتبار معاملاتی ما در رتبه بالاتری قرار خواهد گرفت و هر چقدر در گذشته بیشتر درگیر موضوعاتی مانند چک برگشتی، اقساط معوقه بانکی یا خدای نکرده سابقه محکومیت مالی باشیم، اعتبار معاملاتی ما افت پیدا می‌کند. البته بررسی اعتبار معاملاتی افراد فقط محدود به سوابق مالی نمی‌شود که در ادامه مطلب آنها را توضیح خواهیم داد.
کدام موارد بررسی می‌شوند؟
چه مواردی اعتبار معاملاتی افراد را مشخص می‌کند؟ چه مواردی اعتبار معاملاتی شما را تعیین می‌کند؟ آیا فقط سوابق گذشته مالی افراد را در بر می‌گیرد یا شامل چیزهای دیگر هم می‌شود. ما در «رده» فهرست مواردی که روی اعتبار شما تاثیر می‌گذارند را همین‌جا برایتان منتشر می‌کنیم:
- سابقه محکومیت مالی
- سابقه اعسار
- متهم / محکوم فراری
- سابقه محکومیت مالی اجراییات ثبت
- دارا نبودن سامانه ثنا
- شخص متوفی فرضی
- شخص غایب مفقودالاثر
- شخص ممنوع المعامله
- شخص محجور
- ورشکسته
- شخص متوقف
اعتبار معاملاتی را از کجا استعلام بگیریم؟
در گذشته معامله کردن با افراد مختلف همیشه ریسک‌های خودش را داشت. خریدن ماشین یا خانه از کسی که هیچ شناختی از آن ندارید. قبول کردن چک کسی که نمی‌دانید توان پرداخت مبلغ روی برگه چک را دارد یا نه. در واقع شما پای هر معامله‌ای که می‌رفتید ریسک زیادی درباره طرف مقابل معامله وجود داشت. اینکه آیا خریدار ماشین یا خانه به تعهدات مالی‌اش عمل می‌کند، چک‌هایش نقد می‌شود، آدمی که با او معامله می‌کنید خوش‌حساب است یا بدحساب. اما اخیرا مرکز آمار و فناوری قوه قضاییه سامانه‌ای به نام سامانه «اعتبار معاملاتی» افراد راه‌اندازی کرده است که با همراه داشتن کد ملی و شماره موبایل همه ۱۱ مورد بالا را بررسی می‌کند. البته بررسی تمام ۱۱ مورد در سامانه اعتبار معاملاتی، در حال حاضر مخصوص شرکت‌ها، سامانه‌های فروش خودرو و بانک‌ها است تا از سوابق مشتریان خود مطلع باشند.
افراد عادی چطور از سامانه استفاده کنند؟
همان‌طور که گفتیم، تمام ظرفیت این سامانه در اختیار شبکه بانکی و برخی سامانه‌های فروش خودرو است. بانک‌ها براساس استعلامی که از این سامانه می‌گیرند، صلاحیت مالی افرادی که قصد گرفتن وام از بانک‌ها یا موسسات مالی را دارند، بررسی می‌کنند. یا سامانه‌های فروش خودرو که قصد فروش اقساطی خودرو به متقاضیان را دارند، از سوابق مالی مشتری خود اطلاع پیدا می‌کنند. اما افراد عادی هم امکان دسترسی به این سامانه را دارند. برای دسترسی به سامانه اعتبار معاملاتی کافی است وارد سایت یا اپلیکیشن رده شوید. در بخش خدمات رده روی گزینه «سامانه اعتبار معاملاتی» کلیک کنید. بعد از ورود باید کد ملی و شماره موبایل کسی را وارد کنید که قصد گرفتن استعلامش را دارید. در حال حاضر تنها امکان گرفتن استعلام ممنوع‌المعامله بودن افراد از طریق این سامانه برای افراد عادی وجود دارد.
