سرمایه‌گذاری با قماربازی چه تفاوتی دارد؟

احتمالاً شنیده‌اید که کسی بگوید: «سرمایه‌گذاری در بازار سهام درست مانند قمار کردن در یک کازینو است». درست است که سرمایه‌گذاری و قمار هر دو دارای ریسک و عملی انتخابی هستند اما قمار معمولاً یک فعالیت کوتاه‌مدت است، در حالی که سرمایه‌گذاری می‌تواند مادام‌العمر باشد. از طرف دیگر، سرمایه‌گذاری در بازار سهام معمولاً به طور متوسط و در بلندمدت بازده مثبتی را به همراه دارد، اما در قماربازی به طور میانگین و در درازمدت ممکن است سودی منفی عاید قماربازان شود اما احتمال باخت سرمایه بسیار زیاد است.

ندانستن تفاوت بین قمار و سرمایه‌گذاری نگران‌کننده است. همین حالا نیز بسیاری از مردم بر این باورند که هر سرمایه‌گذاری یک نوع قمار است و مهم نیست چقدر در این زمینه تحقیق کرده و آگاهی کسب کرده باشید. اما آیا واقعا چنین عقیده‌ای درست و منطقی است؟ هدف این مطلب از رده، مشخص کردن تفاوت بین قمار و سرمایه‌گذاری است. با مطاله این مقاله به درک درستی از این مفاهیم خواهید رسید.

سرمایه‌گذاری چیست؟

سرمایه‌گذاری راهی است که مردم سعی می‌کنند با خرید سهام، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) و سایر موارد، بیشتر از سودی که یک حساب پس‌انداز فراهم می‌کند، درآمد کسب کنند. در هر سرمایه‌گذاری درجه‌ای از ریسک وجود دارد، اما تجربه نشان داده است که یک استراتژی سرمایه‌گذاری منظم و بلندمدت می‌تواند پس‌انداز فرد و ثروت او را در طول زمان افزایش دهد.

سرمایه‌گذاران اغلب یک استراتژی سرمایه‌گذاری را همراه با طرحی انتخاب می‌کنند که به تنوع سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها کمک کند. ایجاد تنوع راهی است برای توزیع پول خود در دارایی‌های مختلف، یا انواع مختلف دارایی‌ها در یک طبقه، تا بروز زیان‌های احتمالی به حداقل برسد. کارمزد نیز بخشی از سرمایه‌گذاری است. شما کارمزد و هزینه‌هایی را به شرکت مشاور خود (در صورت انتخاب و استفاده از آن) به خاطر مدیریت حساب شما و انجام تراکنش‌ها می‌پردازید، اما در قماربازی قضیه به طور کلی فرق می‌کند.

نکته: در قمار، مالک چیزی نیستید اما وقتی در سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنید، در واقع صاحب بخشی از شرکت می‌شوید.

قمار چیست؟

قمار به عنوان شرط‌بندی چیزی بر روی یک احتمال تعریف می‌شود و به معنای به خطر انداختن پول در رویدادی است که نتیجه نامشخصی دارد و به شانس متکی است. مانند سرمایه‌گذاران، قمارباز‌ها باید مقدار پولی را که حاضرند بپردازند تعیین کنند. بسیاری از قماربازان حرفه‌ای برای مدیریت ریسک اقداماتی انجام می‌دهند. برای مثال، اگر قرار است روی رویداد ورزشی شرط‌بندی کنند، در مورد تاریخچه ورزشکاران یا تیم تحقیق می‌کنند.

در کازینو، شرط‌بند در برابر «میزبان» بازی می‌کند. در قمار ورزشی و بخت آزمایی که دو مورد از متداول‌ترین فعالیت‌های قمار هستند، شرط‌بند‌ها عملاً در برابر یک‌دیگر قرار می‌گیرند چون تعداد بازیکنان به تعیین شانس کمک می‌کند. به عنوان مثال، در مسابقات ورزشی، در واقع شرط‌بندان در برابر هم قرار می‌گیرند. شانس برد بر اساس مقدار پولی که روی آن تیم یا ورزشکار شرط‌بندی شده است تعیین می‌شود و می‌تواند تا شروع مسابقه به طور چشم‌گیری تغییر کند.

به طور کلی، احتمال باخت قماربازان بسیار بیشتر از برد است. اگر آن‌ها پولی بیشتر از مقدار شرط‌بندی خود بگذارند که به آن «امتیاز» گفته می‌شود و در اختیار میزبان قرار می‌گیرد، خواه شرط‌بندی‌کننده برنده شود یا ببازد، آن پول به خود فرد برگردانده نمی‌شود و به این ترتیب شانس سود بردن یک قمارباز می‌تواند کمتر از حد انتظار هم باشد.

نکته: امتیاز‌ها را می‌توان با حق کمیسیون کارگزار یا کارمزد معاملاتی که سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند مقایسه کرد.

تفاوت‌های کلیدی بین قمار و سرمایه‌گذاری

چهار تفاوت کلیدی بین قمار و سرمایه‌گذاری وجود دارد که عبارتند از:

میزان خطر

ریسک، میزانی است که شما مایلید بخشی یا تمام پولی را که سرمایه‌گذاری کرده‌اید از دست بدهید. سرمایه‌گذاران برای به دست آوردن سود سهام، بهره یا سود سرمایه ریسک می‌کنند تا ارزش سرمایه‌گذاری خود را در طول زمان افزایش دهند. هم در قمار و هم در سرمایه‌گذاری، به حداقل رساندن ریسک و در عین حال به حداکثر رساندن سودآوری، یک اصل مهم است. اما وقتی صحبت از قمار به میان می‌آید، میزبان همیشه یک مزیت دارد و آن مزیت ریاضی نسبت به بازیکن است که هر چه بیشتر بازی کند افزایش می‌یابد. در مقابل، بازار سهام در بلندمدت رشد می‌کند. این به آن معنا نیست که قماربازان هرگز برنده نخواهند شد یا سرمایه‌گذاران همیشه از بازدهی مثبت برخوردار خواهند بود. با این حال، با گذشت زمان اگر به سرمایه‌گذاری یا قماربازی ادامه دهید، شانس اغلب همراه یک سرمایه‌گذار خواهد بود تا یک قمارباز.

زیان وارده

یکی دیگر از تفاوت‌های کلیدی بین سرمایه‌گذاری و قماربازی، روش‌هایی است که با آن‌ها می‌توان ضرر‌های احتمالی را به حداقل رساند. سرمایه‌گذاران گزینه‌های زیادی برای جلوگیری از ضرر کلی دارند. یکی از راه‌های کمک به کاهش ریسک سبد سرمایه‌گذاری شما، تنوع بخشیدن به آن است. تنوع لزوماً باعث افزایش پول شما یا مانع از دست دادن پول بیشتر نمی‌شود. این فقط به آن معناست که منابع خود را محدود به یک چیز نسازید. برای مثال، اگر در یک مورد سرمایه‌گذاری کرده باشید و آن دارایی عملکرد خوبی نداشته باشد ممکن است همه پول خود را از دست دهید اما اگر سبد سرمایه‌گذاری شما متنوع باشد، احتمال این که همه آن‌ها عملکرد خوبی نداشته باشند بسیار کمتر است.

تنظیم دستور حدضرر یا استاپ لاس در بورس، یکی از راه‌های جلوگیری از ریسک اضافی است. استاپ لاس، دستوری است که توسط یک کارگزار برای خرید یا فروش یک سهام خاص پس از رسیدن سهام به قیمت مشخصی انجام می‌شود و برای محدود کردن ضرر احتمالی وارده به سرمایه‌گذار در سهام طراحی شده است. به عنوان مثال، تعیین حد ضرر برای 10% کمتر از قیمتی که سهام را خریداری کرده‌اید، ضرر شما را به همان 10% محدود می‌کند و همچنان می‌توانید 90% از سرمایه خود را حفظ کنید. در حالی که اگر 10 میلیون تومان روی برنده شدن یکی از تیم‌های فوتبال در لیگ شرط‌بندی کرده باشید و آن تیم ببازد، شما نمی‌توانید پول خود را پس بگیرید. حتی اگر آن تیم در لیگ برنده شود، تقسیم امتیاز را فراموش نکنید. اگر تیم با امتیازی بیشتر از آنچه شرط‌بندی‌کننده تعیین کرده نبرد، فرد در هر صورت شرط را می‌بازد.

زمان

مفهوم زمان در قماربازی مشابه سرمایه‌گذاری نیست. قمار یک رویداد با محدودیت زمانی است اما سرمایه‌گذاری می‌تواند سال‌ها طول بکشد. پس از پایان رویداد، فرصت سودآوری از بین می‌رود و شما در آن مدت محدود یا می‌بازید یا می‌برید. در عوض با گذشت زمان، فرصت سودآوری در سرمایه‌گذاری ممکن است افزایش بیابد. سرمایه‌گذارانی که سهام شرکت‌هایی که سود سهام پرداخت می‌کنند را خریداری می‌کنند به ازای ریال‌های سرمایه‌گذاری ‌شده خود پاداش می‌گیرند. سود سهام می‌تواند یک جزء کلیدی برای کسب درآمد با سهام در بلندمدت باشد.

اطلاعات

هم سرمایه‌گذاران و هم قماربازان ممکن است بر اساس تجربه، بررسی سوابق و رفتار‌های فعلی، شانس خود را برای برد افزایش دهند. داده و اطلاعات، کالایی با ارزش در دنیای قمار و همچنین سرمایه‌گذاری است اما تفاوتی در نحوه در دسترس بودن اطلاعات وجود دارد. اطلاعات سهام و شرکت‌ها به راحتی برای استفاده عمومی در دسترس است. افراد قبل از اقدام کردن می‌توانند درباره درآمد‌های شرکت‌ها، نسبت‌های مالی و تیم‌های مدیریتی تحقیق و مطالعه کنند. در حالی که اگر پشت میز بلک جک در یک کازینو نشسته باشید، نمی‌توانید هیچ اطلاعاتی در مورد این که یک ساعت، یک روز یا یک هفته گذشته چه اتفاقی در آن میز رخ داده است کسب کنید. شاید از کسی بشنوید که فلان میز خاص خوب یا بد است اما این حرف اطلاعات دقیقی را در اختیار شخص نمی‌گذارد.