اندیکاتور چیست؟ با انواع آن آشنایی دارید؟
معرفی اندیکاتور در تحلیل تکنیکال
وارن بافت جمله معروفی دارد که می‌گوید سهام را به روشی که می‌خواهید خانه بخرید خریداری کنید؛ آن را بفهمید و دوست داشته باشید که در صورت عدم وجود بازار، هنوز هم از داشتن آن راضی باشید، یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای فهمیدن سهام تحلیل آن به روش تکنیکال با کمک ابزارهایی از جمله اندیکاتور است.
اگر تاکنون پیش آمده که به نمودار قیمت یک سهم نگاه کنید و تلاش کنید آن را حتی به ساده‌ترین شکل ارزیابی کنید می‌توان گفت شما تحلیل تکنیکال انجام داده‌اید. تحلیل تکنیکال همین‌قدر ساده و همین‌قدر پیچیده است. به طور کلی اگر داریم از ارزیابی سرمایه‌گذاری با تکیه بر تجزیه و تحلیل روندهای آماری مثل قیمت و حجم معاملات حرف می‌زنیم به این معنی است که ما از تحلیل تکنیکال صحبت می‌کنیم.
طبق تعریف دقیق در امور مالی هر گونه محاسبات ریاضی که روی تاریخچه قیمت، حجم معاملات یا مواردی از این دست صورت بگیرد و هدف آن پیش‌بینی برای بازار مالی باشد تحلیل تکنیکال است.
تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردهایی دارد؟
برخلاف تحلیل بنیادی که ارزش سهام را بر اساس داده‌های اقتصادی ارزیابی می‌کند، تحلیل تکنیکال روی الگوهای نوسانات قیمت، سیگنال‌های معاملاتی و ابزارهایی از این دست تمرکز می‌کند تا درباره چیزهایی مثل قدرت یا ضعف یک سهم نظر بدهد.
معامله‌گران موفق همیشه به دنبال نشانه‌ها هستند. اندیکاتور تلاش می‌کند این نشانه‌ها را به شکل ساده‌ای به شما نشان بدهد. اندیکاتورها به معامله‌گران کمک می‌کنند برای خود استراتژی معاملاتی انتخاب کنند و آن‌ها را از انجام محاسبات پیچیده بی‌نیاز می‌کنند. اندیکاتور بر پایه این ایده بنا می‌شود که قیمت با گذشته خودش پیوستگی معناداری دارد. در شالوده اندیکاتور تلاش می‌شود که بر اساس اطلاعات مربوط به گذشته قیمت، رفتار احتمالی آینده آن پیش‌بینی شود.
مثلا عموم سرمایه‌گذارها استراحت یا درجا زدن قیمت را دوست ندارند و علاقه‌مند هستند زودتر نشانه‌های مربوط به آن را ببینند. با شما تصمیم گرفته‌اید سهمی را بفروشید اما مطمئن نیستید در چه نقطه‌ای بهتر است این کار را انجام بدهید. در این موارد اندیکاتورها هستند که به کمک شما می‌آیند.
طبق روایت‌هایی بیش از ۱۰۰ هزار اندیکاتور وجود دارد که هر کدام توسط افراد مختلفی ابداع و توسعه داده شده است.
اندیکاتورها به معامله‌گران کمک می‌کنند برای خود استراتژی معاملاتی انتخاب کنند و آن‌ها را از انجام محاسبات پیچیده بی‌نیاز می‌کنند. اندیکاتور بر پایه این ایده بنا می‌شود که قیمت با گذشته خودش پیوستگی معناداری دارد. در شالوده اندیکاتور تلاش می‌شود که بر اساس اطلاعات مربوط به گذشته قیمت، رفتار احتمالی آینده آن پیش‌بینی شود
کاربرد اندیکاتور در تحلیل تکنیکال
به طور کلی وقتی می‌خواهیم سهمی را به صورت تکنیکال بررسی کنیم، ۲ کاربرد برای اندیکاتورها وجود دارد. حالت اول وقتی است که ما می‌خواهیم از رفتار قیمت و کیفیت الگوهای قیمت مطمئن شویم. حالت دوم وقتی است که ما به دنبال سیگنال‌های خرید یا فروش هستیم.
اندیکاتورها به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؟
دسته‌بندی اندیکاتورها به ویژه زمانی که شما قصد استفاده از دو اندیکاتور کنار هم را دارید اهمیت زیادی دارد. اگر بخواهیم به شکل جامع نگاه بکنیم با توجه به ماهیت اندیکاتور چند دسته‌بندی برای آن وجود دارد. یکی از معروف‌ترین دسته‌بندی‌ها اندیکاتورها را بر اساس عملکردشان در 4 دسته قرار می‌دهد.
- دسته اول اندیکاتور ترند یا روند هستند. این دسته اندیکاتورها همان‌طور که از نامشان پیداست می‌توانند به ما بگویند که بازار اکنون در وضعیت صعودی قرار دارد یا نزولی. اندیکاتورهایی مثل Moving average و MACD دراین دسته قرار می‌گیرند.
- دسته بعدی اندیکاتور مومنتوم نام دارند. اگر ما با کمک یک اندیکاتور روند می‌توانیم صعودی یا نزولی بودن بازار را تشخیص بدهیم، یک اندیکاتور مومنتوم می‌تواند قدرت این روند را به ما نشان بدهد. اندیکاتورهایی از جمله RSI و مومنتوم در این دسته قرار می‌گیرند. این اندیکاتورها می‌توانند اگر سهمی خیلی فروش رفته یا خیلی خریداری می‌شود به ما نشان بدهند.
- سومین دسته اندیکاتور حجم هستند. همان طور که می‌شود حدس زد این اندیکاتورها به ما می‌گویند که چه مقدار و حجمی از یک سهم معامله شده است. یک اندیکاتور مهم در این دسته اندیکاتور OBV است.
- چهارمین و آخرین دسته‌بندی اندیکاتور نوسان هستند. این دسته اندیکاتورها به ما نشان می‌دهند که محدوده نوسانی قیمت چقدر است. برای مثال اگر ما مشاهده کنیم که شمع قیمت یک روز خارج از محدوده نوسان زده شده است آن را به عنوان یک سیگنال در نظر می‌گیریم.
اندیکاتور پیشرو و پیرو چیست؟
یکی دیگر از دسته‌بندی‌های اندیکاتورها بر اساس زمان ارائه سیگنال است. در این دسته‌بندی ۲ دسته اندیکاتور پیشرو و پیرو وجود دارد.
- اندیکاتورهای پیشرو همان‌طور که از نامشان پیداست نوسانات و تغییراتی که ممکن است ایجاد شود را حدس می‌زنند. این نوع اندیکاتورها می‌توانند تغییرات در روند قیمت را قبل از وقوع آن پیش‌بینی کنند. پس اگر به دنبال این هستیم که برآوردی از تحرکات آینده یک سهم داشته باشیم اندیکاتورهای پیشرو به کار ما می‌آید. البته می‌شود انتظار داشت ریسک نیز در چنین شرایطی بالاتر می‌رود و شما همیشه باید مراقب سیگنال‌های کاذبی که از سوی این دسته اندیکاتور ارسال می‌شود باشید. حرفه‌ای‌های بازار برای کاهش ریسک در چنین موقعیت‌هایی از این دسته اندیکاتورها در کنار ابزارهای دیگر از جمله شمع‌های ژاپنی استفاده می‌کنند. به طور کلی به سیگنال‌هایی که از طرف اندیکاتورهای پیشرو ارائه می‌شود سیگنال‌های پیش‌بینی‌کننده گفته می‌شود. از معروف‌ترین و پرکاربردترین اندیکاتورهای پیشرو می‌توان به شاخص مقاومت نسبی یا RSI اشاره کرد.
- اندیکاتورهای تاخیری یا پیرو نوع دیگر اندیکاتورها هستند. محاسبات این اندیکاتورها بر اساس اطلاعات گذشته قیمت صورت می‌گیرد. این نوع از اندیکاتورها روی نمودار قیمت سوار می‌شوند و اطلاعاتی مانند میانگین قیمت، واگرایی و قدرت روند را با تاخیر تشخیص می‌دهند. برخلاف اندیکاتورهای پیشرو، یک اندیکاتور پیرو زمانی به شما سیگنال ارایه می‌دهد که اتفاقی در نمودار قیمت رخ داده باشد.
آشنایی با انواع کندل یا نمودار شمعی در بورس
قالب‌های استفاده از اندیکاتورها در کنار هم
در مورد دسته‌بندی اندیکاتورها توصیه می‌شود از اندیکاتورهایی که در یک دسته‌بندی قر ار دارند استفاده نشود. برای مثال اگر با کمک یک اندیکاتور روند متوجه صعودی شدن بازار شدیم، برای بالا بردن دقت قضاوتمان نباید از اندیکاتور دیگری در دسته روند استفاده کنیم. همچنین حرفه‌ای‌ها تاکید می‌کنند هرگز از تعداد زیادی اندیکاتور در کنار هم استفاده نکنید. برخی الگوها میان معامله‌گران محبوب و پرکاربرد است که این‌هاست؛
- اندیکاتور روند+اندیکاتور مومنتوم
- اندیکاتور ترند+اندیکاتور حجم
- اندیکاتور مومنتوم+اندیکاتور نوسان
انواع اندیکاتور
اندیکاتورها انواع مختلفی دارند و در دوره‌های زمانی مختلفی طراحی شده‌اند. از میان آن‌ها برخی جایگاه ویژه‌ای میان معامله‌گران باز کرده‌اند. یکی از پرکاربردترین اندیکاتورها اندیکاتور RSI است. این اندیکاتور در دسته اسیلاتورها قرار می‌گیرد و نموداری است که بین 0 و 100 نوسان می‌کند. به طور کلی وقتی این شاخص روی عدد بالای 70 باشد اشباع خرید و وقتی زیر 30 باشد اشباع فروش را نشان می‌دهد. حرفه‌ای‌ها در استفاده از RSI ریسک آن را در نظر گرفته و بیشتر به عنوان یک تکنیک برای پیدا کردن نقطه خرید یا فروش در کنار دیگر اندیکاتورها از آن بهره می‌برند.
دیگر اندیکاتور پرکاربرد و مهم Moving Average است. 2 کاربرد کلی برای این اندیکاتور وجود دارد که مورد اول پیدا کردن سطوح حمایت و مورد دوم گرفتن سیگنال است. باید در نظر داشت که توصیه می‌شود این ابزارها به شکل داینامینک مورد استفاده قرار گرفته و تفاوت‌های سهم‌ها در آن در نظر گرفته شود. در مورد میانگین‌های متحرک هر گاه دو میانگین یکدیگر را قطع کنند یا قیمت و میانگین‌ها با یکدیگر برخورد داشته باشند یک سیگنال برای معامله‌گر محسوب می‌شود. همچنین نقش مهمی برای میانگین‌های متحرک 100 و 200 روزه به عنوان سطوح مقاومت و حمایت در نظر گرفته می‌شود.
یکی از کاربردهای اندیکاتورها این است که می‌توانند به ما نشان بدهند در چه محدوده‌هایی قیمت بیش از حد خرید یا فروش شده و احتمال خستگی یا برگشت قیمت از این محدوده‌ها وجود دارد. در بازار سهام در مواقع زیادی برگشت‌های بزرگ بازار تحت تاثیر کم آوردن قیمت رخ می‌دهد
اندیکاتور پرکاربرد دیگر اندیکاتور MACD است. این اندیکاتور از میله‌های عمودی موسوم به هیستوگرام و از یک خط چین موسوم به خط سیگنال تشکیل شده است. در تنظیمات این اندیکاتور 3 جز وجود دارد که هر کدام میانگین تعداد روز مشخصی از معاملات را نشان می‌دهد. کاربرد اصلی MACD در الگوهایی است که در آن شکل می‌گیرد. سرمایه‌گذاران تلاش می‌کنند با یافتن و تشخیص این الگوها بتوانند آنچه که در بطن بازار در حال رخ دادن است را متوجه شوند. این الگوها الگوی سروشانه و سقف و کف دوقلو هستند. برای مثال اگر یک معامله‌گر در روند صعودی الگوی سر و شانه را در اندیکاتور MACD مشاهده کند به آن به چشم یک علامت خطر نگاه می‌کند که خریداران زور کافی را برای ادامه دادن روند صعودی ندارند. کاربرد دیگر این اندیکاتور واگرایی‌ها است. هر وقت روند قیمت یک چیز را به ما نشان داده اما ابزار تحلیل تکنیکال چیزی کاملا متضاد را نشان بدهد می‌گوییم شرایط واگرایی رخ داده است. واگرایی علامتی از ضعف روند و در پیش رو بودن تغییر تلقی می‌شود. معامله‌گران سعی می‌کنند در دوره‌های صعودی یا نزولی واگرایی‌هایی متضاد را با کمک MACD پیدا کنند.
مزایای استفاده از اندیکاتور در تحلیل تکنیکال
نکته جالب توجه در مورد اندیکاتورها این است که دائم در حال توسعه و به روزرسانی هستند و از طرفی نیز بعضی از آن‌ها به مرور زمان و با تحولات در بازارها دیگر از رونق می‌افتد. استفاده از ابزار اندیکاتور به معامله‌گر کمک می‌کند که بتواند اول از همه روند حاکم بر بازار را تشخیص بدهند. مزیت دیگر در این است که علاوه بر روند معامله‌گر می‌تواند شدت و ضعف آن را نیز تشخیص بدهد. برای آن دسته از معامله‌گران که با دقت بالایی تمام جوانب را می‌سنجند اندیکاتورها این مزیت را دارند که بتوانند نقطه دقیق خرید یا فروش را پیدا کنند. به طور کلی فهم بازار با کمک اندیکاتورها بسیار ساده تر است.
کاربرد اندیکاتور
یکی از کاربردهای اندیکاتورها این است که می‌توانند به ما نشان بدهند در چه محدوده‌هایی قیمت بیش از حد خرید یا فروش شده و احتمال خستگی یا برگشت قیمت از این محدوده‌ها وجود دارد. در بازار سهام در مواقع زیادی برگشت‌های بزرگ بازار تحت تاثیر کم آوردن قیمت رخ می‌دهد. این اتفاق در خود قیمت دیده نمی‌شود و یکی از مهم‌ترین انتظارات ما از اندیکاتورها این است که به ما کمک کنند علایم خستگی بازار را ببینیم.
یکی دیگر از کاربردهای اندیکاتورها پیدا کردن نقاطی برای ورود یا خروج از سهم است. مواقعی پیش می‌آید که ما اطلاعات مختلف سهم چه از نظر بنیادین چه از نظر وضعیت قیمت بررسی کرده‌ایم اما هنوز نمی‌توانیم نقطه خرید یا فروش را پیدا کنیم. فعالان بازار سرمایه معامله‌گر را در این موقعیت به یک شکارچی تشبیه می‌کنند که کارهای اولیه آماده‌سازی تفنگ و زیر نظرگرفتن سوژه را انجام داده و حالا منتظر آخرین کار است که آن کشیدن ماشه است. برخی اندیکاتورها در یافتن زمان صحیح کشیدن ماشه به ما کمک می‌کنند.
با سلام بسیار خوب است