مرور اصطلاحات رایج و پرکاربرد بانکی
معرفی و توضیح کوتاه مهم‌ترین اصطلاحاتی که در سیستم و شبکه بانکی به‌کار برده می‌شوند
تصور کنید برای باز کردن حساب جاری یا گرفتن تسهیلات به بانک رفته‌اید، بعد هم برای انجام روال بانکی قراردادی را جلوی رویتان می‌گذارند تا امضا کنید. متن قرارداد هم پر از اصطلاحات تخصصی بانکی است. اصطلاحات رایج بانکی که خیلی از مشتریان بدون آنکه معنی آنها را بدانند، متن قرارداد را امضا می‌کنند. این مطلب رده معرفی همین اصطلاحات پرکاربرد بانکی است.
ویکی رده؛ جایی برای تعریف ساده عبارات مالی و بانکی
حساب پس‌انداز
هر حساب بانکی که به شما اجازه می‌دهد پول‌تان را در آن نگه دارید حساب پس انداز است. ضمن اینکه به پول شما سود بانکی هم تعلق می‌گیرد.
حساب سپرده کوتاه مدت
حساب کوتاه مدت عادی به آن دسته از سپرده‌های بانکی گفته می‌شود که به آن سود تعلق می‌گیرد و در عین حال بدون هیچ‌گونه محدودیتی امکان برداشت و واریز روزانه را به مشتری می‌دهد. سودی که برای این نوع سپرده درنظر گرفته شده است، بسیار کمتر از سودی است که به سپرده بلند مدت می‌دهند.
حساب سپرده بلند مدت
بانک‌ها با پول سپرده گذاران خود سرمایه‌گذاری کرده و به درآمد می‌رسند. پس با پرداخت سود، آنها را در این سرمایه‌گذاری شریک می‌کند. اصل و میزان سود این سپرده‌ها از طرف بانک‌ها ضمانت می‌شود. بنابراین سپرده‌گذاران امکان برداشت از این نوع حساب‌ها را ندارند و اگر نیاز به پولشان داشته باشند، امکان ابطال هست که البته با نرخ شکست و پس دادن بخشی از سودی که گرفته‌اند میسر می‌شود. به این حساب‌ها سپرده بلندمدت می‌گویند که سال‌های نگهداری پول در آنها متفاوت است.
سپرده قرض الحسنه
سپرده قرض الحسنه به سپرده‌هایی می‌گویند كه سودي به آنها تعلق نمی‌گيرد، ولی طبق قانون، بانكها می‌توانند برای تمایل مردم به اين گونه سپرده‌ها، به قيد قرعه جوايز ثابت نقدی به سپرده‌گذاران بدهند.
حساب قرض الحسنه جاری
یک نوع حساب بانکی که به صاحبش اجازه دسترسی آسان و ساده به پولی را می‌دهد که در بانک گذاشته است. حساب جاری معمولا برای گرفتن دسته چک و معاملات اقتصادی کاربرد دارد و سودی به پول تعلق نمی‌گیرد.
اضافه برداشت
ﺗﻼش ﺑﺮای ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﻮل ﺑﯿﺸﺘﺮ از آﻧﭽﻪ در ﺣﺴﺎبﺗﺎن دارﯾﺪ.
حساب فرعی
ﺣﺴﺎبﻫﺎی ﭘﺲ اﻧﺪاز ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ می‌تواﻧﯿﺪ روی ﺣﺴﺎب اصلی ﺑﺎﻧﮑﯽ خودتان تعریف ﮐﻨﯿﺪ؛ مثلا اجازه برداشت از حساب اصلی را برای پرداخت وام یا اجاره خانه بدهید.
خرید دین
یعنی خرید سند مالی مانند چک یا سفته پیش از سر رسیدن زمان آن و با مبلغی کمتر از ارزش ریالی چک یا سفته.
جعاله
قراردادی که بر اساس آن جاعل یا کارفرما در مقابل انجام عمل معین (طبق قرارداد) ملزم به ادای مبلغ یا اجرت معین است. اصطلاحاً به متقاضی خدمات، جاعل و به انجام دهنده این خدمات هم عامل می‌گویند.
ﺳﻮد ﯾﺎ ﺑﻬﺮه
سودی مشخص که بانک به ازای دادن وام یا تسهیلات از مشتری می‌گیرد، یا به خاطر حساب پس انداز به او می‌پردازد.
مضاربه
قراردادی كه براساس آن يكی از طرفين عهده‌دار تامين سرمايه شود. با قيد اينكه طرف ديگر با سرمايه نفر اول تجارت كند و در سود هر دو طرف شريك باشند.
ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه
به آن نرخ سود هم می‌گویند. در واقع پولی است که علاوه بر مبلغ قرض گرفته شده پرداخت می‌کنید. نرخ بهره به عنوان درصدی از کل مبلغ وام گرفته شده محسوب می‌شود.
نرخ شکست
اگر سرمایه‌تان را زودتر از موعدی که با بانک قرار گذاشته‌اید (یک یا دو سال؛ بستگی به این دارد که کدام سپرده بلندمدت را انتخاب کرده باشید) بردارید، بانک درصد مشخص‌شده‌ای از پول شما را کسر می‌کند تا این خروج زودتر از موعد سپرده را جبران کند.
وام
ﭘﻮلی ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ از بانک گرفته می‌شود. بازگشت وام یا تسهیلات با اقساط مشخص و سود معین خواهد بود.
ﮐﺎرت اﻋﺘﺒﺎری
کارت اعتباری ﮐﺎرتی است ﮐﻪ به واسطه یک شرکت یا بنگاه اقتصادی به فرد می‌دهند و ﺷﻤﺎ می‌تواﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺑه وﺳﯿﻠﻪ آن عمل خرید کردن را از مکانی معین انجام بدهید.
کارت نقدی
کارت نقدی در واقع کارتی الکترونیکی است که به حساب پس انداز یا جاری شما متصل می‌شود و امکان خرید اینترنتی و الکترونیکی را مهیا می‌کند.
حداقل موازنه
حداقل پولی که برای گرفتن خدمات بانکی در حساب‌تان باید موجود باشد. اگر پول شما کمتر از حداقل موازنه باشد، شامل هزینه‌های بانکی خواهید شد.
چک
برگه‌ای كه به موجب آن صادركننده نعهد می‌دهد مبلغ مشخص شده داخل برگه چک را در زمان تعیین شده در چک به دریافت‌کننده چک پرداخت کند.
سفته
سفته سندی است كه به موجب آن امضا كننده تعهد می‌كند مبلغی را در موعد معين يا عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین روی سفته به او پرداخت کند.
برات
نوشته‌ای است كه طلبكار يا كشنده برات به ديگری دستور می‌دهد مبلغ معينی را در سر رسيد معين به حواله كرد او در محل تعيين شده به شخصی دیگر بپردازد.
سلف
منظور از معامله سلف در معاملات بانكی پيش‌خريد نقدی محصولات توليدی یا صنعتی یا كشاورزی است.
نئوبانک
نوعی بانک دیجیتالی است که توسط استارت‌آپ‌های فعال در حوزه تکنولوژی‌های مالی راه اندازی می‌شود، هیچ شعبه فیزیکی ندارد، کاملاً آنلاین بوده و تنها راه ارتباطی با آن از طریق تلفن‌های همراه است.
برداشت مستقیم
به عملیاتی گفته می‌شود که با استفاده از آن، مشتری می‌تواند پرداخت‌های مورد نیاز خود را انجام دهد. در این عملیات، مشتری به کارگزار، اجازه برداشت از حساب خاصی را جهت پرداخت هزینه‌هایی مانند صورتحساب قبض، در قالب یک دستور پرداخت، صادر می‌کند.
گواهی تمکن مالی
گواهی که از سمت بانکی که در آن حساب دارید، صادر می‌شود و میزان توانایی مالی شما را مشخص می‌کند.
سرعت گردش پول
پارامتری که از تقسيم توليد ناخالص داخلی به قيمت‌های جاری بر كل نقدينگی بخش خصوصی به دست می‌آید.
ﺑﻮدﺟﻪ
برنامه‌ای ﮐﻪ نشان می‌دهد ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ به درآﻣﺪ و مخارج خودتان توازن داده و آن را ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ می‌کنید.
ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ
این هم از آن اصطلاحات بانکی ساده است؛ حداقل مبلغ یا پولی ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮ ﻣﺎه ﺑﻪ ﻗﺒﺾ ﮐﺎرت اﻋﺘﺒﺎریﺗﺎن ﺑﭙﺮدازﯾﺪ.
