مراحل و شرایط ثبت نام در بورس کالا
راهنمای گام به گام ثبت‌نام در بورس کالا | بورس به زبان ساده
با دریافت کد بورسی امکان معامله در بورس و فرابورس را خواهیم داشت، ولی با کد بورسی معمولی نمی‌توانیم در بورس کالا معامله کنیم و برای دسترسی به معاملات این بازار باید کد بورسی مخصوص بورس کالا داشته باشیم و در بورس کالا ثبت نام کرده باشیم.
بورس کالا چیست؟ اهداف و مراحل خرید در آن
مراحل ثبت نام در بورس کالا
مراحل ثبت نام و ورود به بورس کالا از ۳ مرحله کلی تشکیل می‌شود:
- ثبت نام در سجام
- احراز هویت در سامانه سجام (به‌صورت غیرحضوری)
- مراجعه به کارگزاری و تکمیل فرم‌های لازم
پیش از این درباره مراحل ثبت نام در سامانه سجام و احراز هویت در این سامانه گفته‌ایم. فرقی نمی‌کند که به دنبال کد بورسی معمولی هستید یا اینکه می‌خواهید کد بورس کالا دریافت کنید، هر صورت مرحله ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام همان است. اگر هم قبلا در این سامانه ثبت نام کرده‌اید و احراز هویت شده‌اید، همان یک بار کافی است و دیگر لازم نیست یک بار دیگر در این سامانه ثبت نام کنید. پس در این مطلب یک‌راست سراغ مرحله سوم می‌رویم.
مراجعه به کارگزاری و ارائه فرم‌های لازم
بعد از ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام، نام شما به‌صورت رسمی به‌عنوان سرمایه‌گذار ثبت شده است و اکنون می‌توانید با مراجعه به یکی از کارگزاری‌های فعال در ایران، نزد آن کارگزاری حساب معاملاتی افتتاح کنید و معاملات‌تان را آغاز کنید.
وقتی کارتان با سامانه سجام تمام شد، برای ثبت نام در بورس کالا (البته با این فرض که ایرانی هستید)، باید مراحل زیر را طی کنید:
- مراجعه به کارگزار دارای مجوز فعالیت در بازار موردنظر و اخذ فرم‌ها و فهرست مدارک
- تکمیل فرم‌های مربوط (به‌صورت فایل و امضانشده) و ارائه تصویر مدارک لازم به کارگزار
- بررسی مدارک و مطابقت دادن فرم‌ها از سوی کارگزار
- کارگزار بعد از بارگذاری فایل مدارک مشتری، در سامانه مشتریان بورس کالا برای مشتری درخواست صدور کد ثبت می‌کند
- کارشناسان بورس کالا مدارک مدارک مشتریان را بررسی می‌کنند و در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، درخواست صدور کد را تایید اولیه می‌کنند
- فرم درخواست کد تائیدشده از طرف بورس کالا برای کارگزاری ارسال می‌شود و کارگزاری این فرم را برای مهر و امضای تمامی صفحات در اختیار مشتری می‌گذارد
- بارگذاری فرم درخواست کد تاییدشده با مهر و امضای اصل (رنگی) در سامانه و ارسال فیزیکی
- صدور کد معاملاتی بازار فیزیکی
مدارک لازم برای ثبت نام در بورس کالا
البته درست‌ترش این است که شما به این مدارک برای افتتاح حساب در کارگزاری نیازمند هستید.
مدارک لازم شخص حقیقی
- فرم درخواست کد حقیقی
- کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه (به همراه صفحه توضیحات در صورت لزوم)
- کپی پروانه کسب، کارت بازرگانی یا پروانه بهره‌برداری
- کپی فیش برق یا تلفن جهت احراز هویت پستی
- افتتاح حساب وکالتی
- فرم معرفی اطلاعات حساب‌های بانکی مشتری
- اقرارنامه و بیانیه ریسک معاملات قراردادهای آتی (در صورت تمایل به فعالیت در بازار قرارداهای آتی)ش
مدارک لازم شخص حقوقی
- فرم درخواست کد حقوقی
- کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی مدیرعامل و تمام اعضای هیئت‌مدیره (به همراه صفحه توضیحات شناسنامه در صورت لزوم)
- کپی روزنامه رسمی تاسیس شامل آگهی تاسیس، آخرین آگهی، آخرین اگهی درمورد تغییرات اعضا و هیئت‌مدیره، آگهی تغییر نام، تغییر آدرس و تغییر سرمایه بر حسب نیاز
- کپی اساس‌نامه شرکت
- کپی صورت‌های مالی حسابرسی شده آخرین دوره مالی (در صورت عدم شمول برای حسابرسی، باید اظهارنامه مالیاتی ارائه شود)
- پروانه بهره‌برداری شرکت‌های تولیدی، گواهینامه صلاحیت پیمانکاری، قرارداد پیمانکاری برای پیمانکاران و سایر مجوزهای فعالیت معتبر
- افتتاح حساب وکالتی
- فرم معرفی اطلاعات حساب‌های بانکی مشتری
- اقرارنامه و بیانیه ریسک معاملات قراردادهای آتی (در صورت تمایل به فعالیت در بازار قرارداهای آتی)
فرم درخواست کد مشتریان حقیقی و حقوقی
یکی از مدارک مهمی که برای ثبت نام در بورس کالا لازم است، کد درخواست کد حقیقی یا حقوقی از بورس کالاست. این فرم را در مراجعه به کارگزاری برای دریافت کد بورس کالا در اختیارتان می‌گذارند، اما می‌توانید آن را از سایت بورس کالا هم دانلود و پرینت کنید. تصویری از صفحه اول این فرم‌ها را در اینجا مشاهده می‌کنید:
نکته: گاهی اوقات مشتری‌های بورس کالا معاملات‌شان را رسما به عهده وکیل می‌گذارند. برای معرفی وکیل به بورس کالا هم به تکمیل فرم مخصوصی نیاز است که تصویری از صفحه نخست آن را در این قسمت می‌بینید. «فرم معرفی وکیل» را هم در صورت نیاز می‌توانید از سایت بورس کالا یا کارگزار خودتان دریافت کنید.
مراحل صدور کد برای مشتریان بازار مشتقه
اگر از آن دسته سرمایه‌گذارانی هستید که می‌خواهید در بازار مشتقه بورس کالا فعالیت کنید، باید کد معاملاتی بازار مشتقه داشته باشید. بازار معاملات مشتقه بخشی از بورس کالاست که در آن با توجه به نیاز بعضی بازارها و ماهیت کالاها ابزارهای مالی جدیدی برای معامله تعریف شده است. قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله مربوط به این بازار می‌شوند. در این بازار قراردادهای خاصی بر پایه دارایی تعریف می‌شود.
برای دریافت کد معاملاتی بازار مشتقه باید مراحل زیر را طی کنید:
- مراجعه به کارگزار دارای مجوز فعالیت در بازار موردنظر و دریافت فرم‌ها و فهرست مدارک لازم
- تکمیل فرم‌های مربوطه (به‌صورت فایل و امضانشده) و ارائه تصویر مدارک لازم به کارگزار
- کارگزار بعد از بررسی مدارک و مطابقت‌دادن فرم‌ها، درخواست کد شما را در سامانه مشتریان صادر و فایل مدارک‌تان را در این سامانه بارگذاری می‌کند
- کارشناسان بورس کالا مدارک و تقاضای شما را بررسی می‌کنند و در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، تقاضای شما را تایید می‌کنند
- بعد از تائید اولیه، فرم درخواست کد تاییدشده از طرف بورس برای کارگزاری فرستاده می‌شود تا کارگزاری این فرم را برای مهر و امضای تمامی صفحات در اختیار مشتری بگذارد
- بارگذاری فرم درخواست کد تاییدشده با مهر و امضای اصل (رنگی) در سامانه و ارسال فیزیکی
- صدور کد معاملاتی بازار مشتقه
- ارسال اطلاعات به مدیریت توسعه بازار مشتقه جهت فعال‌سازی حساب عملیاتی
- مدیریت توسعه بازار مشتقه کد مشتری را فعال می‌کند
نکته: برای دریافت کد معاملاتی مشتقه، باید کد سهامداری داشته باشید و این کد را در فرم درخواست کد در قسمت مشخص شده بنویسید.
انواع کدهای معاملاتی بورس کالا
به‌طور کلی ۳ نوع کد معاملاتی برای معامله در بورس کالا وجود دارد: کد معاملاتی عام، کد معاملاتی خاص گروه و کد معاملاتی خاص. در این قسمت با این سه نوع کد معاملاتی به اختصار آشنا می‌شویم.
- کد معاملاتی عام: با استفاده از این نوع کد معاملاتی، می‌توان انواع کالاهای پذیرفته‌شده در بورس کالا را معامله کرد. در واقع این نوع کد معاملاتی برای معامله گروه یا کالای مشخصی ایجاد نشده و از این نظر محدودیتی ندارد.
- کد معاملاتی خاص گروه: معامله‌گرانی که این نوع از کد معاملاتی را دارند فقط می‌توانند در گروه خاصی از کالاهای بورس کالا اقدام به معامله کنند. به عبارت دیگر، کد معاملاتی خاص گروه محدود به معاملات یک گروه کالایی در بورس کالا است.
- کد معاملاتی خاص: همان‌طور که حدس زده‌اید، این نوع از کدهای معاملاتی فقط برای معامله یک یا چند کالای خاص صادر می‌شود.
نکته یک: کد معاملاتی عام را مسئول پذیرش بورس کالا صادر می‌کند. بعد از ارائه مدارک و ثبت درخواست، این شخص سه روز برای صدور کد معاملاتی فرصت دارد. اگر مدارک‌تان کامل باشد، کد معاملاتی عام شما صادر خواهد شد، ولی اگر مشکلی در مدارک‌تان وجود داشته باشد، به کارگزارتان گزارش می‌شود که مدارک‌تان کامل نیست و کد معاملاتی برای شما صادر نمی‌شود.
نکته ۲: کمیته‌ای هم برای پذیرش کدهای معاملاتی خاص گروه و کدهای معاملاتی خاص وجود دارد. دبیر این کمیته ده روز کاری فرصت دارد تا نظر کارشناسی خود را به کمیته گزارش بدهد. در این گزارش مشخص می‌شود که درخواست‌کننده شرایط دریافت کد معاملاتی را دارد یا نه. کمیته هم موظف است ظرف پنج روز کاری نتیجه نهایی را به اطلاع درخواست‌کننده برساند. در صورتی که صلاحیت درخواست‌کننده احراز نشود، این شخص ده روز کاری فرصت دارد تا در رابطه با این تصمیم به کمیته بورس اعتراض کند.
چگونه در بازار معاملات مشتقه فعالیت کنیم؟
سرمایه‌گذاران عادی معمولا تمایل دارند در بازار معاملات آتی فعالیت کنند یا اینکه علاوه بر امکان خرید و فروش سهام، امکان معامله اختیار خرید یا فروش را هم داشته باشند. همان‌طور که می‌دانید این ابزارهای مالی در واقع «ابزارهای مالی مشتقه» به حساب می‌آیند. اما به‌طور کلی به ۲ نکته توجه داشته باشید:
اول | اگر تمایل دارید در بازار معاملات آتی فعالیت داشته باشید، به کد معاملاتی مخصوص این بازار نیاز خواهید داشت. بازار معاملات آتی سامانه مخصوص خودش را دارد که با سامانه معاملات سهام فرق دارد. مراحل دریافت کد معاملات آتی را در ادامه آورده‌ایم.
مراحل دریافت کد معاملاتی برخط قراردادهای آتی
اگر تمایل دارید در بازار معاملات آتی فعالیت کنید، باید با طی مراح زیر نام کاربری و رمز عبور مخصوص سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی را دریافت کنید.
- مراجعه به کارگزار و تکمیل فرم «درخواست اخذ مجوز دسترسی به سامانه معاملات برخط» و ارائه مدارک هویتی و تصویر آخرین مدرک تحصیلی
- مدیریت معاملات برخط کارگزاری برای ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای شما، از شما آزمون کتبی یا شفاهی می‌گیرد
- برای استفاده از خدمات معاملات برخط کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا، بین شما و کارگزار قراردادی تنظیم می‌شود
- رمز عبور برای دسترسی به سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی از طرف کارگزار برای شما صادر می‌شود
نکته: برای دریافت کد معاملات آتی باید ۱۸ سال تمام داشته باشید و مدرک تحصیلی‌تان حداقل دیپلم باشد.
دوم | اما اگر می‌خواهید در بازار اختیار معامله کنید و بتوانید «اختیار خرید» و «اختیار فروش» بخرید و بفروشید، به جز کد بورسی نیاز به کد دیگری ندارید. فقط باید به کارگزارتان مراجعه کنید و مدارک و فرم‌های مربوطه را ارائه نمایید. بعد از تکمیل این مراحل، کارگزارتان دسترسی شما برای معاملات اختیار خرید و فروش را باز می‌کند و از طریق همان سامانه معاملات سهام می‌توانید اوراق اختیار را هم معامله کنید.
سلام ببخشیدمن میخوام سهام عدالتم که ۳۰درصدرش فروختم میخوام بقیه اش بفروشم بایدچکارکنم
سلام
باید مجوز فروشش صادر بشه که در اختیار دولت هست.