صنایع فعال در بورس ایران
فهرست صنایع را اینجا بخوانید | بورس به زبان ساده
صنایع فعال در بورس ایران تنوع زیادی دارند و این تنوع به‌نوبه خود باعث می‌شود فرصت‌ها و جذابیت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در سهام شرکت‌ها ایجاد شود. اگرچه تعداد زیاد صنایع فعال در بورس ممکن است در ابتدا کمی باعث سردرگمی شود، اما بورسی‌های تازه‌وارد به‌مرور زمان می‌توانند با صنایع برتر و پربازده آشنا شوند و با خیال راحت‌تری در این صنایع سرمایه‌گذاری کنند.
بازار بورس ایران
بورس ایران کار خودش را از سال ۱۳۴۶ و عرضه سهام بانک صنعت‌ومعدن و شرکت نفت پارس آغاز کرد و تعداد شرکت‌های بورسی تا سال ۱۳۵۷ به ۱۰۵ شرکت رسید. در دوران بعد از انقلاب اسلامی، فعالیت بورس تا حدودی دچار رکود شد و تا پایان سال ۱۳۶۷ تعداد شرکت‌هایی که سهام‌شان در بورس معامله می‌شد از ۱۰۵ شرکت به ۵۷ شرکت رسید.
از سال ۱۳۶۸ به بعد و با آغاز برنامه پنج‌ساله اول توسعه اقتصادی بود که بورس هم جان دوباره‌ای گرفت تا در کنار نظام بانکی، زمینه‌ساز تامین مالی شرکت‌ها و توسعه اقتصادی باشد. هرچند تا مدت‌ها این کارکرد بورس مورد توجه نبود و دولت‌ها توجه زیادی به بازار بورس نشان ندادند.
اما از سال ۱۳۷۶ بورس تهران تحولات تازه‌ای از سر گذراند تا بازار سرمایه ایران در سال‌های بعدی رونق بیشتری بگیرد. از این سال به بعد بود که تصمیم‌گیران تلاش کردند فضای رقابتی سالم‌تری در بازار بورس شکل بگیرد و شیوه‌های موثرتری برای تنظیم و نظارت بر فعالیت‌های این بازار در پیش گرفته شد.
در سال ۱۳۸۷ هم بازار فرابورس در کنار بازار بورس ایجاد شد که هدف از ایجاد این بازار جدید، توسعه بازارها و ابزارهای مالی جدید بود و به بخش بزرگی از صاحبان صنایع امکان می‌داد به بازار سرمایه و ابزارهای آن دسترسی پیدا کنند.
در سال ۱۳۸۹ هم سامانه معاملات برخط یا آنلاین راه‌اندازی شد تا انقلابی اساسی در فعالیت بازار سرمایه ایجاد شود. بله، فقط ده سال است که می‌شود پشت لپ‌تاپ یا کامپیوتر نشست و سهام شرکت‌های بورسی را خریدوفروش کرد.
در حال حاضر ۵۴۶ شرکت در بازار بورس و ۱۳۲ شرکت در بازار اصلی فرابورس و ۱۸۴ شرکت در بازار پایه فرابورس پذیرفته شده‌اند و سهام‌شان در این بازارها دادوستد می‌شود.
فهرست کاملی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بورسی
چه صنایعی در بورس ایران حضور دارند؟
شاید این پرسش دقیق نباشد و بهتر باشد بپرسیم شرکت‌های حاضر در بورس ایران زیر عنوان چه صنایعی قرار می‌گیرند. در حال حاضر شرکت‌های بورسی به بیش از ۵۰ صنعت یا گروه تقسیم می‌شوند که از نظر تعداد، صنعت محصولات شیمیایی، مواد و محصولات دارویی و صنعت سیمان، آهک و گچ، به‌ترتیب شامل بیشترین تعداد شرکت‌ها می‌شوند. در انتهای این مطلب می‌توانید فهرست کامل صنایع حاضر در بورس ایران را مشاهده کنید.
مهم‌ترین صنایع در بازار بورس ایران
اما شاید تعداد شرکت‌های حاضر در یکی از گروه‌های صنعت به‌تنهایی نشان‌دهنده درجه ارزش و اهمیت آن صنعت برای اقتصاد ایران و بازار بورس نباشد. برای همین مقایسه صنایع بورسی از نظر ارزش بازار می‌تواند اهمیت این صنایع را بیشتر نشان بدهد. (منظور از اصطلاح «ارزش بازار» ارزشی است که بازار برای کل یک شرکت قائل شده است. مقدار ارزش بازار از ضرب قیمت روز هر برگه سهم در تعداد کل سهام یک شرکت به دست می‌آید. به بیان ساده‌تر، منظور از ارزش بازار این است که اگر فرضا بخواهیم کل سهام یک شرکت را بخریم، در مجموع چقدر باید بپردازیم.)
در حال حاضر بیشترین ارزش بازار به ترتیب مربوط به صنعت محصولات شیمیایی (شامل شرکت‌های پتروشیمی)، فلزات اساسی (شامل شرکت‌هایی مرتبط با تولید فلز و مس)، بانک‌ها و موسسات اعتباری، فرآورده‌های نفتی و استخراج کانه‌های فلزی (شامل شرکت‌هایی از قبیل توسعه معادن روی ایران، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر) است
ارزش بازار گروه‌های صنعت از مجموع ارزش بازار شرکت‌های آن گروه به دست می‌آید. بعضی از صنایع بورسی با اینکه شامل تعداد شرکت‌های کمتری می‌شوند ولی ارزش بازار بالاتری دارند. علتش هم این است که شرکت‌های آن صنعت شرکت‌های بزرگ‌تر و پراهمیت‌تری هستند و در نتیجه ارزش بازار بالاتری دارند. برای نمونه صنعت فرآورده‌های نفتی و پالایشگاه‌ها با اینکه فقط شامل ۱۴ شرکت (از جمله پالایشگاه نفت بندرعباس، پالایشگاه نفت اصفهان، پالایشگاه نفت تهران و پالایشگاه نفت تبریز) می‌شود اما از نظر ارزش بازار در رده چهارم قرار می‌گیرد.
در حال حاضر بیشترین ارزش بازار به ترتیب مربوط به صنعت محصولات شیمیایی (شامل شرکت‌های پتروشیمی)، فلزات اساسی (شامل شرکت‌هایی از قبیل فولاد مبارکه اصفهان، شرکت ملی صنایع مس ایران، ذوب‌آهن اصفهان و…)، بانک‌ها و موسسات اعتباری، فرآورده‌های نفتی و استخراج کانه‌های فلزی (شامل شرکت‌هایی از قبیل توسعه معادن روی ایران، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر) است.
گروه‌های مواد و محصولات دارویی، شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی (شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی یا شستا در این گروه قرار می‌گیرد)، مخابرات (شامل شرکت‌های مخابرات و همراه اول)، عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم (نیروگاه‌ها در این گروه قرار می‌گیرند) و گروه خودرو و ساخت قطعات در رده‌های بعدی جدول ارزش بازار صنایع و گروه‌های بورسی قرار می‌گیرند. برای اینکه به ارزش و اهمیت این صنایع پی ببرید، به این نکته دقت کنید که ده صنعت اول بورس ایران بیش از ۷۰ درصد از ارزش بازار بورس را به خودشان اختصاص می‌دهند.
نکته یک: شرکت‌ها و گروه‌هایی که ارزش بازار بالاتری دارند تاثیر بیشتری روی شاخص کل بورس می‌گذارند. بنابراین صعودی بودن شاخص کل بورس اغلب به معنای افزایش قیمت سهام این شرکت‌هاست.
نکته ۲: در بین صنایعی که ارزش بازار کمتری دارند، گروه‌هایی هستند که شامل چند شرکت معدود می‌شوند. این صنایع و شرکت‌ها تاثیر زیادی روی شاخص و حرکت‌های بورس ندارند، اما ممکن است به علت اینکه در حوزه‌ای خاص تقریبا بی‌رقیب به حساب می‌آیند، در مقاطعی مورد توجه فعالان بازار باشند. معمولا در دوره‌هایی که صنایع بزرگ و شاخص‌ساز دچار افت یا رکود می‌شوند این دسته از صنایع بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
فهرست صنایع فعال در بورس ایران
حالا بد نیست صنایع فعال بورس را با هم مرور کنیم:
- محصولات شیمیایی
- فلزات اساسی
- بانک‌ها و موسسات اعتباری
- فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای
- سرمایه‌گذاری‌ها
- استخراج کانه‌های فلزی
- بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی
- عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم
- محصولات غذایی و آشامیدنی به جز قندوشکر
- انبوه‌سازی، املاک و مستغلات
- مواد و محصولات دارویی
- واسطه‌گری‌های مالی و پولی
- مخابرات
- زراعت و خدمات وابسته
- پیمان‌کاری صنعتی
- سیمان، گچ و آهک
- خودرو و ساخت قطعات
- فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط
- حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات
- تولید محصولات کامپیوتری، الکترونیکی و نوری
- لاستیک و پلاستیک
- ماشین‌آلات و تجهیزات
- استخراج نفت، گاز و خدمات جانبی به جز اکتشاف
- رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن
- سایر محصولات کانی غیرفلزی
- قندوشکر
- خدمات فنی و مهندسی
- خرده‌فروشی به استثنای وسایل نقلیه موتوری
- اطلاعات و ارتباطات
- ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی
- حمل‌ونقل آبی
- استخراج زغال‌سنگ
- ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی
- منسوجات
- ساخت محصولات فلزی
- سایر واسطه‌گری‌های مالی
- فعالیت‌های هنری، سرگرمی و خلاقانه
- فعالیت مهندسی، تجزیه، تحلیل و آزمایش فنی
- کاشی و سرامیک
- محصولات کاغذی
- تجارت عمده و خرده‌فروشی وسائط نقلیه موتوری
- محصولات چوبی
- هتل و رستوران
- ابزار پزشکی، اپتیکی و اندازه‌گیری
- استخراج سایر معادن
- انتشار، چاپ و تکثیر
- حمل‌ونقل هوایی
- دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش
- سایر محصولات کانی غیرفلزی
- شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی
- جنگلداری و ماهیگیری
- فعالیت‌های پشتیبانی و کمکی حمل‌ونقل
- فعالیت پشتیبانی، اجرایی، اداری و حمایت کسب
- سایر تجهیزات حمل‌ونقل
- جمع‌آوری، تصفیه و توزیع آب
