آزاد سازی سهام عدالت یعنی چه؟ + آخرین تصمیم‌ها

آزادسازی سهام عدالت همزمان با روزهای داغ و پررونق بورس وقتی در خبرها مطرح شد، تازه خیلی‌ها را به صرافت انداخت که اصلا سهام عدالت چی هست که آزاد شده؟ آیا شامل همه می‌شود؟ سهام عدالت چقدر ارزش دارد و بسیاری سوالات دیگر. مثل همه سوژه‌های قبلی «رده» روده‌درازی نمی‌کند. سعی داریم خلاصه و مفید به همه این سوال‌ها و بقیه حاشیه‌های این سهام بپردازیم. فقط یکبار دیگر لید مطلب (همین مطلب کادر آبی‌رنگ بالا) را بخوانید.

[آخرین خبرها و تصمیم‌ها درباره آزاد سازی سهام عدالت را در انتهای همین مطلب دنبال کنید]

سهام عدالت شامل چه کسانی می‌شود؟

مشمولان یا دارندگان سهام عدالت در سال‌های گذشته در 18 گروه مشخص شدند. خلاصه این گروه‌ها و طبقه‌بندی‌ها -که در سال‌های ابتدایی بارها تغییر کرد- می‌شود: افراد تحت پوشش کمیته امداد و مددجویان بهزیستی/ روستاییان و عشایر/ کارکنان دستگاه‌های اجرایی و بازنشستگان دولتی، دستگاه‌های عمومی و بازنشستگان کشوری و لشکری/ کارگران فصلی و ساختمانی/ بخش کوچک و تأییده شده‌ای از اقشار مانند زنان سرپرست خانوار، طلاب، خادمان مساجد. جمع این افراد، می‌شود اندکی بیش از ۴۹ میلیون نفر که بر اساس برآوردها اکنون حدود ۴۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر آنها در قید حیات هستند. حالا ببینید چه عدد بزرگی قرار است با آزاد کردن سهام عدالت وارد بورس شوند.

نکته: به این تعداد دارندگان سهام عدالت به هیچ‌وجه اضافه نشده و نمی‌شود و تا قبل از این، هرگونه جابه‌جایی سهام (مگر از فوت‌شدگان به وارثان) امکان نداشت. [شیوه انتقال سهام فوت‌شدگان به وارثان را در انتهای همین مطلب بخوانید]

فروش سهام عدالت آری یا خیر؟

چگونه بفهمیم سهام عدالت داریم یا نه؟

اگر تشخیص ندادید که در سال ۸۵ تا ۸۸ جزو این دسته‌بندی بالا بوده‌اید یا خیر و خلاصه سهامدار عدالت محسوب می‌شوید یا نه، نگران نباشید. کار ساده‌ای در پیش دارید:

ابتدا به سامانه اینترنتی سهام عدالت مراجعه کنید. سپس روی دکمه نارنجی رنگ کلیک کنید. در صفحه باز شده، مقررات سامانه سهام عدالت را بخوانید که می‌گوید به شما ۱۰ دقیقه زمان می‌دهد، اشتباه در وارد کردن اطلاعات هویتی باعث مسدود شدن سامانه به مدت ۷۲ ساعت برای شما می‌شود و آخر، رهگیری تمامی رفتارهای کاربر برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده است.

روی دکمه «پذیرفتم» کلیک کنید تا صفحه بعدی برای شما باز شود. در این صفحه با وارد کردن شماره ملی و کد امنیتی، نشان می‌دهد که دارنده سهام عدالت هستید و برای آزاد سازی آن باید اقدام کنید یا خیر.

اگر سهامدار عدالت نباشید، این پیام نوشته می‌شود: «شماره ملی وارد شده در فهرست سهام‌داران ثبت نام شده سهام عدالت، موجود نیست. لطفا از سامانه خارج شوید.» اما اگر سهامدار عدالت باشید، وارد مرحله بعد و ثبت و تأیید اطلاعات فردی از جمله شماره تلفن و شماره شبا می‌شوید. [میان‌تیتر بعدی را ببینید]

دریافت و محاسبه شبا همه بانک‌ها

نکته: اگر باز مسئله حل نشده یا پیچیده‌ای باقی مانده بود، در ساعات اداری، شماره تلفن 83338-021 پاسخگوی شماست. البته باید حسابی وقت بگذارید تا به اپراتور وصل شوید.

مراحل انتخاب شیوه مدیریت و آزادسازی سهام عدالت

اگر سهامدار عدالت باشید و بخواهید قبل از آزاد سازی سهام عدالت اطلاعات خود رو به‌روز کنید، پس از وارد کردن شماره ملی سهامدار با صفرهای اول شماره به‌صورت کامل و بدون خط تیره، صفحه‌ای باز می‌شود که در آن از بین سه اسم نوشته شده، باید نام صحیح دارنده سهام را مشخص کنید (عکس اول). پس از مرحله راستی‌آزمایی، اطلاعات سهامدار نمایش داده می‌شود (عکس دوم). اگر اطلاعات درست است و نیاز به اصلاح نیست، پس از کلیک دکمه «تأیید و ورود» صفحه بعدی باز می‌شود. داشبود سهامدار (عکس سوم) شامل این بخش‌هاست؛ صورت وضعیت دارایی سهام و مبالغ واریز شده تاکنون (عکس چهارم)، شماره شبا که تا حالا سود سهام به آن واریز شده (عکس پنجم) و شماره تلفن سهامدار که قابل به‌روزرسانی هم هست (عکس ششم) به نمایش درمی‌آید. اما آخرین بخش که نیاز به تصمیم سهامدار دارد، آزاد کردن سهام عدالت است. هر بخش که قرمز رنگ است و نیاز به اصلاح دارد، باید توسط شما تکمیل شود (عکس هفتم و هشتم).

نکته: این تصمیم‌گیری درباره نوع مدیریت سهام (مستقیم و غیرمستقیم) در زمان آزاد سازی، غیرقابل برگشت است. از اینجا به بعد حواستان خیلی جمع باشد.

راستی‌آزمایی

تأیید اطلاعات اولیه

داشبورد اطلاعاتی

صورت وضعیت دارایی سهام عدالت

چک شماره شبا قبل از آزادسازی سهام عدالت

چک شماره تلفن سهامدار عدالت

هشدار آزادسازی سهام عدالت

دو روش آزادسازی سهام عدالت

قبلی 1 از 8 بعدی

روش سهامداری مستقیم در آزاد سازی سهام عدالت چیست؟

در این روش از سهامداری و آزادسازی سهام عدالت، مالکیت و مدیریت سهام عدالت با این شکل، به‌صورت مستقیم و بدون واسطه به خودِ فرد منتقل می‌شود: به میزان سهام تخصیص‌یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه‌پذیر، تعدادی از سهام 36 شرکت بورسی به‌علاوه سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود.

در این روش، مسئولیت حفظ، نگهداری، مدیریت و خرید و فروش سهام عدالت به عهده سهامدار است، قابلیت نقل‌وانتقال سهام به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس صورت می‌گیرد. البته لازم است مثل هر ایرانی فعال در بورس، در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) ثبت‌نام کنید و احراز هویت شوید.

راهنمای ثبت نام در سجام

روش سهامداری غیرمستقیم سهام عدالت یعنی چی؟

همانطور که از اسمش پیداست، در صورت انتخاب آزاد سازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت با شرایطی توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی می‌شود و سهامدار خود را از حق انتقال به غیر (خرید و فروش سهام عدالت) و دخل و تصرف در آن را محروم می‌کند و تنها در سود سهیم خواهم بود نه مدیریت. در این شیوه، سهام عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (70%) (صندوق ETF) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه استانی (30%) ساماندهی خواهد شد.

روش دریافت کارت اعتباری سهام عدالت

مراحل آزادسازی سهام عدالت چگونه خواهد بود؟

در اوج خبر آزاد سازی سهام عدالت، سوال همه همین است. در این‌باره چند نکته اساسی وجود دارد که مهم‌ترینش این است که؛ عجله نکنید! در کار سهام و بورس، بدترین آفت، جوگیری و عجله است. مشمولان سهام عدالت یک ماه فرصت دارند تا در سامانه سهام عدالت وارد شوند،‌ اطلاعاتشان را تکمیل کنند، ارزش سهام و شرکت‌های سرمایه‌پذیر خود را ببینند و همچنین -همانطور که بالا توضیح داده شد- انتخاب کنند که یا به صورت مستقیم مدیریت و مالکیت سهام خود را بر عهده می‌گیرند یا نه.

به گفته مسئولان سازمان خصوصی‌سازی اگر کسی تا یک ماه وارد سامانه نشود و اطلاعاتش را تکمیل نکند، یعنی پذیرفته که سهامش توسط شرکت‌های سهام عدالت استانی مدیریت شود؛ یعنی برخلاف مدل قبلی که مدیریت سهام را خود فرد به عهده می‌گیرد، در مدل دوم مدیریت غیرمستقیم انجام می‌شود.

با اجازه آزاد کردن سهام عدالت، حالا شورای عالی بورس یک ماه فرصت دارد تا تصمیم بگیرد که سهام عدالت به چه شکلی و بر اساس چه مکانیزمی وارد بورس شود. آنطور که پیش‌بینی می‌شود، در شش ماه آینده سهامداران عدالت می‌توانند 20 تا 30 درصد سهام خود را در بورس بفروشند. این عرضه قطره‌چکانی به این دلیل است که بازار کشش داشته باشد و ارزش سهام عدالت حفظ شود.

می‌گویند تا پایان تابستان ۹۹ کل دارندگان سهام عدالت چه به صورت مدیریت مستقیم یا مدیریت غیرمستقیم وارد بازار سرمایه می‌شوند. برای همه مشمولان سهام عدالت کد بورسی صادر می‌شود و با شماره موبایل به اطلاعشان می‌رسد.

نکته: با توجه به هجوم و علاقه مردم به بورس برای دریافت واحد در صندوق‌های ETF حالا به این ترتیب تا پیان تابستان حدود ۵۰ میلیون نفر دیگر هم وارد بازار بورس شوند.

همه آنچه می‌خواهید درباره صندوق ETF بدانید

به‌روزرسانی ۱۳ اردیبهشت | سهام عدالت فوت‌شدگان چگونه منتقل می‌شود؟

با توجه به پروسه طولانی آزاد سازی سهام عدالت در همه این سال‌ها، دور از ‌ذهن نیست که تعداد زیادی از دارندگان سهام عدالت فوت شده باشند. عدد و رقم‌های رسمی هم همین را نشان می‌دهند که حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از سال توزیع سهام تا الان که زمان آزادسازی سهام عدالت رسیده، چهره در نقاب خاک کشیده‌اند. حالا سوال اینجاست که وارثان به چه شیوه و شکلی به سهام عدالت دست پیدا می‌کنند و چگونه سهام به نامشان می‌شود.

رییس سازمان خصوصی‌سازی گفته: «افرادی که به عنوان وارثان فرد متوفی محسوب می‌شوند براساس انحصار وراثت و معادل سهم‌الارث خود سهام عدالت به نامشان می‌شود. به منظور راحتی این افراد تصمیم گرفتیم تا یک سامانه تلفن گویا را در سازمان خصوصی‌سازی آماده کنیم و از فردا ۳۰ نفر از اعضای این سازمان پاسخگوی خانواده متوفیان برای راهنمایی بیشتر آنها خواهند بود.» قوانین مربوط به انحصار ورثه کمی پیچیده است و توضیحش در این صفحه نمی‌گنجد. بهترین راه، مشاوره گرفتن از مسئولان سازمان خصوصی‌سازی است. بدون نگرانی و عجله، چون سهام عدالت از بین نمی‌رود. خیالتان راحت!

راهنمای انتقال سهام عدالت متوفیان

به‌روزرسانی ۸ خرداد ۹۹ | فرصت آزاد سازی سهام عدالت تمدید شد

این روزها آنقدر خبرها و شایعه‌ها درباره سهام عدالت متنوع است و آنقدر حجم تایید و تغییرها بالاست که برای انتقال هر خبر باید کمی تامل کرد. آنچه اینجا می‌خوانید، مجموع خبرهای تایید شده‌ای است که در این یکی دو هفته منتشر شده است:

• همانطور که پیش‌بینی می‌شد، مهلت آزادسازی سهام عدالت تا ۱۵ خرداد تمدید شد. دارندگان سهام عدالت می‌توانند با مراجعه به سایت samanese.ir مدیریت مستقیم یا غیرمستقیم سهام خود را انتخاب کنند.
• دارندگان سهام عدالت مجاز به فروش ۳۰ درصد از سهام خود از طریق شبکه بانکی هستند و باقی مقدار دارایی سهام عدالت ظرف مدت یک سال آینده به بعد آزاد سازی و قابل معامله خواهد شد.
• كلیه دارندگان سهام عدالت كه مدیریت سهام را به عهده گرفته‌اند و قصد فروش [۳۰ درصد از] سهام خود را دارند، می‌توانند سفارش فروش را در بانک‌هایی که شماره شبای آن را به سامانه سهام عدالت اعلام کرده‌اند، ثبت کنند.
• اما افرادی که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام عدالت انتخاب کرده‌اند، بدون محدودیت ۳۰ درصدی، می‌توانند وکالت تمام سهام خود را به بانک‌ها بسپارند.
• کارشناسان توصیه می‌کنند، دارندگان سهام عدالت، برای فروش یا وکالت سهام خود عجله نکنند و منتظر زمان بهتر و کم‌التهاب‌تر در بورس بمانند.