شیوهای قدیمی پرداخت عوارض آزادراه و اتوبان دیگر خریداری ندارد؛ هم وقت‌گیر است و هم مبادله اسکناس، زیان‌های فراوانی دارد. از سویی دیگر استعلام و شارژ عوارض الکترونیکی (همان پرداخت عوارض اتوبان و آزادراه‌ها) برای بسیاری همچنان گنگ است.
از حدود ۲ سال پیش امکان پرداخت غیر نقدی یا همان پرداخت عوارضی به صورت الکترونیکی در برخی از مهم‌ترین آزادراه‌های کشور به این ترتیب به وجود آمد که موازی با پرداخت نقدی عوارض یک یا ۲ لاین هم به این شیوه مدرن و سریع اختصاص داده شد؛ بدون صف و معطلی، با سرعت بالا و رضایت‌بخش. این طرح به سرعت مورد توجه عموم مردم و به‌ویژه آن دسته از رانندگانی قرار گرفت که در آزادراه‌ها مدام در حال ترددند که با اتخاذ این شیوه دیگر هیچ نیازی به ماندن در صف‌های طولانی و طاقت‌فرسای عوارضی ندارند.
طرح استعلام عوارض آزادراه و نحوه پرداخت عوارض بزرگراهی اگر چه با چهار آزادراه از آزادراه‌های اصلی کشور راه‌اندازی شده اما در آینده نزدیک عوارضی سیزده اتوبان دیگر نیز برچیده خواهد شد و آن طور که از اخبار و گزارش‌ها پیدا است به زودی بیشتر آزادراه‌ها و اتوبان‌های سراسر کشور کم‌کم با تجهیز شدن به زیرساخت‌های لازم به این طرح خواهند پیوست و به تعبیری می‌توان گفت که تا چند سال آینده شیوه قدیم پرداخت عوارضی به طور کل منسوخ می‌شود. اما در حال حاضر از 28 اسفند 97 این شاهراه‌‌های حیاتی به عوارضی الکترونیکی مجهز شدند:
غیر از مدل‌هایی که برای پرداخت عوارض اتوبان و آزادراه‌ها سراغ دارید، اینجا هم با چند روش ساده و سریع با استعلام عوارض آزادراه و پرداخت آسان این عوارض و بدهی‌هایش آشنا می‌شوید.
سایت و اپلیکیشن ایزی‌پی به عنوان یکی از بهترین و آسان‌ترین روش‌های استعلام بدهی عوارض اتوبان و پرداخت عوارض آزادراهی نخستین پیشنهاد ما به شماست. یعنی همانطور که در بالا مشاهده می‌کنید، فقط کافی است شماره پلاک خودروی خود و تلفن همراه را وارد کنید. به این ترتیب، استعلام بدهی پیشین‌تان از عوارض راه‌ها را می‌توانید مشاهده کنید و امکان پرداخت هم به سادگی قرار دارد.
یکی دیگر از ساده‌ترین راه‌های مشاهده بدهی و همچنین پرداخت عوارض، استفاده از برچسب است. این سامانه با شارژ برچسب عوارضی، با هر بار استفاده و گذر از اتوبان‌ها، اتوماتیک مبلغ عوارضی را از مبلغ شارژ برمی‌دارد.
پرداخت خود اظهاری که از طریق پرداخت آنلاین صورت می‌گیرد از دیگر روش‌های سریع پرداخت عوارض است. به این ترتیب که در این روش شما علاوه بر خودروی خود مبدأ و مقصد سفرهای مورد نظرتان را نیز انتخاب کرده و بعد مبلغی که می‌باید پرداخت کنید برای شما به نمایش درمی‌آید و در گام بعدی برای پرداخت عوارض جاده ای سامانه شما را به درگاه پرداخت اینترنتی منتقل می‌کند، بعد از بازگشت از درگاه پرداخت، کد پیگیری بانک برایتان ارسال خواهد شد.این پیامک یعنی پرداخت عوارض الکترونیکی با موفقیت انجام شده است.
روش دیگر استفاده از سامانه «پیمان» است؛ سامانه پیمان یک سامانه برداشت مستقیم است و از طریق اتصال پلاک خودرو به حساب بانکی شماست که کار می‌کند. ساز و کار این روش این‌گونه است که پلاک خودروی شما با هر بار تردد از هر عوارضی‌ای اصطلاحا خوانده شده و اطلاعات این تردد به طور خودکار به سامانه منتقل شده و و اجازه برداشت پول را به میزان معین و مشخص آن عوارضی از حساب شما صادر می‌کند و از طریق پیامک اطلاعات این برداشت برای شما ارسال خواهد شد. در این روش نیازی به شارژ برچسب عوارضی ندارید و سامانه مستقیم از کارت بانکی شما برداشت می‌کند.
پرداخت عوارض راه‌ها از طریق خودپرداز بانک‌ها نیز از دیگر راه‌های پرداخت عوارض آزادراه و پرداخت عوارض اتوبان است. این شیوه برای آن دسته از شهروندانی مناسب‌تر است که میانه چندان خوبی با پرداخت‌های آنلاین و اساسا فضای مجازی ندارند. این دسته از کاربران می‌توانند شناسه قبض و شناسه پرداخت خود را از طریق لینک استعلام عوارض آزادراهی دریافت کنند و بعد با در دست داشتن این دو شناسه پای یکی از دستگاه‌های خودپرداز یکی از بانک‌ها که ملت و انصار و سامان و شهر رفته، و عوارضی خود را به آسانی پرداخت کنند.
برای استعلام و پرداخت طرح ترافیک کلیک کنید
اگر یک‌وقت جریمه عبور از عوارضی‌های الکترونیکی را پرداخت نکرده‌اید یا دنبال بدهی‌هایتان نبوده‌اید، بد نیست بدانید جریمه «عدم پرداخت عوارض مقرر در آزادراه‌ها» با کد ۲۱۲۳ همچون گذشته که اصطلاحا رد کردن عوارضی گفته می‌شد، به همان میزان قبل یعنی ۳۰ هزار تومان برای شهرهای بزرگ و ۱۵ هزار تومان برای شهرهای کوچک تعیین شده و بعد از گذشت مهلت دو روزه یا همان ۴۸ساعته پرداخت برای خودرو منظور خواهد شد.
هر شیوهای و هر راهکاری هرقدر هم که کارآمد و به‌روز بوده باشد، نقاط ضعف یا کاستی‌هایی نیز دارد. اینجا به چند نمونه کوچک بسنده می‌کنیم:
امکان دارد عوارض آزادراهی خودروی شما نمایش داده نشود یا بی آنکه از آزادراهی عبور کرده باشید برای شما بدهی‌ای منظور شده‌باشد. احتمال بروز چنین خطاهایی بسیار اندک است اما جایی برای نگرانی نخواهد بود. پس اگر مشکلات احتمالی سرورها و کندی اینترنت را در نظر بگیریم، حداقل ۷۲ ساعت صبر کنید و بعد از آن دوباره استعلام گرفته و بدهی خود را پرداخت کنید. چرا که مهلت دو روزه پرداخت پس از ثبت بدهی خودروی شما در سامانه آغاز خواهد شد.
مشکل نرم‌افزاری هم اتفاق معمولی است در این نوع پرداخت‌ها. از سر اختلال در شبکه‌های بانکی یا سامانه مرکزی پرداخت عوارض آزادراهی مختل می‌شود؛ در این صورت نیز می‌باید فوراً شکایت خود را ثبت کنید و برای همین بهتر است همیشه شماره تراکنش انجام شده و کد پیگیری خود را تا قبل از حصول اطمینان کامل از ثبت پرداخت نزد خود نگاه داریم.
